Matingkad ang mga ilaw sa loob ng mansyon ng mga Delos Santos sa Forbes Park. Ang bawat sulok ay pinalamutian ng ginto at pilak. Ito ang gabi ng ika-75 na kaarawan ni Donya Celia, ang matriarka ng pamilya at may-ari ng pinakamalaking pharmaceutical company sa bansa. Sa kabila ng kanyang yaman at tagumpay, si Donya Celia ay isang malungkot na ina. Ang kanyang asawa ay matagal nang pumanaw, at ang kanyang tatlong anak—sina Rico, Tessa, at Allan—ay lumaking mga suwail, waldas, at walang ibang inatupag kundi ang maghintay sa kanyang kamatayan upang makuha ang mana. Si Rico ay lulong sa sugal at baon sa utang sa casino. Si Tessa ay isang social climber na pinepeke ang yaman para makasabay sa mga amigas. At si Allan, ang bunso, ay nalulong sa masamang bisyo at ilegal na droga.

Sa loob ng maraming taon, naging “ATM machine” lang ang tingin nila sa kanilang ina. “Ma, pahingi ng pera,” ang tanging linyang alam nila. Kapag hindi nagbibigay si Donya Celia, nagagalit sila, nagdadabog, at hindi ito kinakausap ng ilang buwan. Ngunit nitong nakaraang linggo, biglang nagbago ang ihip ng hangin. Biglang naging malambing ang tatlo. “Ma, we want to throw you a grand party. Kami na ang bahala sa lahat. Mag-relax ka na lang,” sabi ni Rico. Tuwang-tuwa si Donya Celia. Akala niya, nagbago na ang kanyang mga anak. Akala niya, narealize na nila ang halaga ng pamilya. Hindi niya alam, ang “party” na ito ay ang huling kabanata ng kanilang maitim na plano.

Isang gabi bago ang party, nagpulong ang magkakapatid sa rest house ni Rico sa Tagaytay. Madilim ang paligid, tanging ang ilaw ng lampara ang nagbibigay liwanag sa kanilang mga mukha na puno ng kasakiman. “Sigurado ka ba dito, Rico?” nanginginig na tanong ni Allan. “Wala na tayong choice! Papatayin ako ng mga loan shark kapag hindi ako nakabayad ng 50 milyon bukas! Kailangan na nating makuha ang mana!” sigaw ni Rico. Si Tessa naman ay abala sa paghahalo ng isang puting pulbos sa isang maliit na garapon. “Ito ang cyanide. Walang lasa, walang amoy. Ihalo natin ito sa icing ng cake ni Mama. Chocolate cake ang gusto niya, di ba? Hindi niya mapapansin ‘yan. Parang heart attack lang ang magiging resulta. Walang autopsy, diretso cremation.”

Napagkasunduan nila ang plano. Sa mismong birthday party, sa oras ng “blowing of candles,” ipapakain nila ang unang hiwa ng cake sa kanilang ina. “Happy Birthday to heaven,” ngisi ni Tessa. Ang hindi nila alam, sa likod ng pinto ng kwarto kung saan sila nagpupulong, may isang taong nakikinig. Si Yaya Ising. Ang matandang kasambahay na nag-alaga sa kanila mula pagkabata. Nanginginig sa takot si Yaya Ising habang naririnig ang plano ng mga alaga niya. Gusto niyang sumigaw, pero alam niyang papatayin din siya ng mga ito kapag nalaman nilang may alam siya. Mabilis at tahimik na tumakas si Yaya Ising at dumiretso kay Donya Celia nang gabing iyon.

“Donya… papatayin kayo ng mga anak niyo,” humahagulgol na sumbong ni Yaya Ising habang nakaluhod sa paanan ng amo. Ikinuwento niya ang lahat—ang lason, ang cake, ang utang ni Rico. Parang pinagsakluban ng langit at lupa si Donya Celia. Ang mga anak na iniluwal niya, ang mga batang hindi niya pinadapuan ng lamok, ay handang pumatay sa kanya para sa pera? Masakit. Sobrang sakit. Mas masakit pa kaysa sa mamatay. Pero si Donya Celia ay hindi naging bilyonaryo dahil siya ay mahina. Pinunasan niya ang kanyang luha. “Kung gusto nila ng laro, pagbibigyan ko sila. Pero ako ang tatapos,” matigas niyang sabi.

Dumating ang gabi ng party. Puno ang mansyon ng mga bisita—mga politiko, business partners, at mga kaibigan. Naka-gown si Tessa, naka-tuxedo sina Rico at Allan. Ang babait nila tingnan. Panay ang halik nila sa pisngi ni Donya Celia. “I love you, Ma,” sabi ni Rico. “You look beautiful tonight,” sabi ni Tessa. Si Donya Celia ay nakangiti lang, pero sa loob ng kanyang mga mata ay ang apoy ng isang inang nasaktan nang sagad. Sa gitna ng ballroom, nandoon ang isang napakalaking Chocolate Cake. Tatlong layer. Puno ng frosting. Ito ang cake na nilagyan nila ng lason kaninang hapon.

“Oras na para sa cake blowing!” anunsyo ng host. Pinatay ang mga ilaw. Sinindihan ang mga kandila. “Happy Birthday to you…” kanta ng lahat. Ang tatlong magkakapatid ay nakapalibot sa ina, nakangiti nang malapad, pero pinagpapawisan nang malapot. “Ma, make a wish,” sabi ni Allan. Pumikit si Donya Celia. “Ang wish ko… sana ay lumabas ang katotohanan ngayong gabi.” Hinipan niya ang kandila. Palakpakan ang mga tao.

Kinuha ni Tessa ang kutsilyo. Hihiwaan na sana niya ang cake para ibigay ang “special slice” na may pinakamaraming lason sa ina. “Ma, ito ang unang slice. Tikman mo, special recipe ko ‘to,” sabi ni Tessa, nanginginig ang kamay. Inabot niya ang platito kay Donya Celia.

Tinanggap ni Donya Celia ang cake. Tinitigan niya ito. Tinitigan niya ang kanyang mga anak.

“Bago ko ito kainin,” panimula ng Donya sa mikropono, “Gusto ko munang magpasalamat sa mga anak ko. Rico, Tessa, Allan. Salamat sa effort niyo.”

Ngumiti ang tatlo, naghihintay na isubo ng ina ang lason.

“Pero,” pagpapatuloy ng Donya, “May tradisyon tayo sa pamilya, hindi ba? Ang unang subo ng birthday cake ay dapat ibahagi sa mga taong pinakamamahal natin.”

Lumapit si Donya Celia kay Rico. “Rico, ikaw ang panganay. Ikaw ang dapat mauna.” Iniaakma ni Donya Celia ang tinidor na may cake sa bibig ni Rico.

Namutla si Rico. Umatras siya. “M-Ma… birthday mo ‘yan… ikaw dapat…”

“Sige na, anak. Subuan mo ako, susubuan din kita. Tikman mo ang gawa ng kapatid mo. Masarap ‘to sigurado,” mapilit na sabi ng Donya.

“Busog ako Ma!” sigaw ni Rico, medyo napalakas dahil sa takot.

Lumapit ang Donya kay Tessa. “Ikaw, anak? Tikman mo ang gawa mo.”

“Diet ako Ma! Gluten free lang ang kinakain ko!” palusot ni Tessa, na halos himatayin na sa kaba.

“Ikaw Allan?”

“Masakit ang ngipin ko Ma!” sagot ng bunso.

Natahimik ang buong ballroom. Nagtaka ang mga bisita. Bakit ayaw kumain ng mga anak? Bakit parang takot na takot sila sa cake?

Dahan-dahang ibinaba ni Donya Celia ang plato sa mesa. Ang kanyang mukha ay naging seryoso at nakakatakot.

“Bakit ayaw niyong kumain?” tanong ng Donya. “Dahil ba alam niyo kung ano ang nasa loob nito?”

Nanigas ang magkakapatid.

“Alam ko ang plano niyo,” malakas na sabi ni Donya Celia. “Alam ko ang cyanide. Alam ko ang utang mo Rico. Alam ko na gusto niyo akong patayin ngayong gabi.”

Nagbulungan ang mga bisita. “Ano?! Papatayin?!”

“Ma! Ano bang pinagsasabi mo?! Baka ulyanin ka na!” sigaw ni Rico, nagtatanggi pa rin. “Ebidensya! Nasaan ang ebidensya mo?!”

“Ebidensya?” ngumisi ang Donya.

Pumalakpak si Donya Celia ng dalawang beses. Bumukas ang malaking screen sa stage.

Nag-play ang isang video. CCTV footage. Kitang-kita sa video si Tessa na naglalagay ng puting pulbos sa icing ng cake sa kusina kaninang hapon, habang binabantayan siya nina Rico at Allan. Malinaw na malinaw. Kitang-kita ang mga mukha nila.

“Kailangan mamatay na siya mamaya. Siguraduhin mong walang matitira,” rinig na rinig ang boses ni Rico sa video.

Napasinghap ang lahat ng bisita. Ang iba ay napatakip ng bibig. Ang iba ay naglabas ng cellphone at nag-video. Live sa social media ang kababuyan ng magkakapatid.

“HINDI! Fake ‘yan!” sigaw ni Tessa, nagwawala.

Biglang pumasok ang mga pulis sa ballroom, pinamumunuan ng Chief of Police na matalik na kaibigan ng asawa ni Donya Celia.

“Rico, Tessa, Allan Delos Santos. You are under arrest for Frustrated Parricide at Attempted Murder,” sabi ng hepe.

“Huwag! Ma! Nanay kita! Hindi mo kami pwedeng ipakulong!” iyak ni Allan, lumuluhod at kumakapit sa gown ng ina.

Tinitigan ni Donya Celia ang kanyang mga anak. Tumulo ang luha niya. Luha ng isang inang nabigo.

“Nanay niyo ako, oo. At dahil nanay niyo ako, tungkulin kong ituwid kayo. Masyado ko kayong pinalaki sa layaw. Masyado ko kayong binigyan ng lahat kaya hindi kayo natutong magsumikap at magpahalaga sa buhay. Ang ginawa niyo ay hindi lang krimen sa batas, kundi krimen sa Diyos at sa pamilya.”

“Ma, maawa ka! Papatayin ako ng mga inutangan ko sa kulungan!” sigaw ni Rico.

“Sana naisip mo ‘yan bago mo binalak patayin ang nagluwal sa’yo,” sagot ni Donya Celia. “Wala na kayong makukuha ni singkong duling sa akin. Binago ko na ang testamento ko kaninang umaga.”

“Kanino mapupunta ang yaman?!” tanong ni Tessa, mukhang pera pa rin hanggang huli.

Tinawag ni Donya Celia si Yaya Ising. “Sa kanya. Kay Ising. At sa lahat ng empleyado ko na naging tapat sa akin. At ang kalahati ay ido-donate ko sa charity. Kayo? Ang mana niyo ay ang rehas ng kulungan.”

Kinaladkad ng mga pulis ang tatlong magkakapatid habang nagsisisigaw at nagmamakaawa. Wala nang naawa sa kanila. Ang buong bayan ay nasuklam sa kanilang ginawa.

Nang makaalis na ang mga pulis, naiwan si Donya Celia na nakatayo sa gitna ng ballroom. Nilapitan siya ni Yaya Ising at niyakap. Umiyak ang Donya sa balikat ng kanyang katulong. “Ang sakit, Ising. Ang sakit-sakit.”

“Tahan na, Donya. Ligtas na po kayo,” bulong ni Ising.

Mula noon, hindi na muling nakita ang mga anak ni Donya Celia. Nabubulok sila sa kulungan, pinagbabayaran ang kanilang kasakiman. Si Donya Celia naman ay ginugol ang kanyang natitirang panahon sa pagtulong sa iba, kasama ang mga taong tunay na nagmamahal sa kanya hindi dahil sa pera, kundi dahil sa kanyang kabutihan.

Napatunayan sa kwentong ito na ang pera ay pwedeng maging lason na sumisira sa pamilya. At ang pagmamahal ng ina, bagamat mapagpatawad, ay may hangganan din kapag ang buhay at dignidad na ang niyuyurakan. Ang karma ay totoo, at ito ay hinahain minsan sa paraang hindi mo inaasahan—tulad ng isang birthday cake.

Kayo mga ka-Sawi, anong gagawin niyo kung kayo si Donya Celia? Mapapatawad niyo pa ba ang mga anak na nagtangkang pumatay sa inyo? Mag-comment sa ibaba at i-share ang kwentong ito para magsilbing babala sa lahat na huwag maging silaw sa salapi! 👇👇👇