Sa tuktok ng isa sa pinakamataas na skyscraper sa Bonifacio Global City, nakadungaw si Don Roberto “Bobby” Velasco sa bintana ng kanyang opisina. Siya ang nagmamay-ari ng Velasco Holdings, isang higanteng kumpanya na may libu-libong empleyado. Sa kabila ng kanyang tagumpay, may bumabagabag sa kanya. Bumaba ang productivity ng kumpanya, tumaas ang resignation rate ng mga rank-and-file employees, at puro reklamo ang naririnig niya tungkol sa “toxic management.” Ang mga report na isinusumite sa kanya ng kanyang mga Vice President ay laging “Excellent” at “All Good,” pero ramdam niya na may itinatago ang mga ito. Bilang isang lider na nagsimula sa hirap bago naging bilyonaryo, alam niyang hindi siya makakakuha ng totoong sagot kung magtatanong siya bilang CEO. Takot sa kanya ang lahat. Kailangan niyang bumaba. Kailangan niyang maging isa sa kanila.

Nagdesisyon si Don Roberto na gawin ang “The Ultimate Test.” Nagpaalam siya sa Board na magbabakasyon ng dalawang linggo sa Europe. Pero ang totoo, nagpunta siya sa isang make-up artist sa Hollywood para mag-iba ng anyo. Nilagyan siya ng prosthetics para magmukhang matanda, pinuti ang kanyang buhok, nilagyan ng peklat ang mukha, at pinasuot ng lumang uniporme. Sa loob ng dalawang linggo, siya ay kikilalanin bilang si “Mang Ben,” ang bagong agency-hired janitor at utility man ng sarili niyang kumpanya.

Unang araw ni Mang Ben. Pumasok siya sa employee entrance. Agad siyang hinarang ng guard. “O, tanda! ID mo? Ang bagal kumilos, traffic na sa likod!” bulyaw ng guard. Yumuko lang si Mang Ben at ipinakita ang temporary pass. Pagpasok sa lobby, nakita niya ang ganda ng building na ipinagawa niya, pero naramdaman niya agad ang bigat ng atmospera. Walang ngitian ang mga empleyado. Lahat ay mukhang stress at takot.

Dinala siya sa Maintenance Department kung saan nakilala niya ang kanyang supervisor, si Mr. Ricky Goma. Si Mr. Goma ay kilala sa tawag na “Terror ng 5th Floor.” Maliit na tao pero napakalaki ng ulo. “Ikaw ba ‘yung pinadala ng agency?” tanong ni Goma habang nagkakape at hindi man lang tumitingin kay Mang Ben. “Opo, Sir. Ben po,” sagot ng Don. “Tandaan mo ‘to, Ben. Ayoko ng tamad. Ayoko ng lampa. Ang trabaho dito, mabilis. Kapag nakita kitang nakaupo, sibak ka agad. Naiintindihan mo?!”

Nagsimula ang kalbaryo ni Don Roberto. Inutusan siyang maglinis ng buong hallway. Sa edad na 60, kahit nag-gym siya, hindi biro ang mag-mop ng ilang ektaryang sahig. Habang naglilinis, naririnig niya ang usapan ng mga manager. “Grabe, nagbawas na naman ng bonus si Boss,” sabi ng isa. “Hindi, si Mr. Goma ang nagbuls ng budget para sa overtime natin,” bulong ng isa pa. Doon pa lang, kumukulo na ang dugo ni Don Roberto. Ang mga benepisyong ipinaglalaban niya para sa mga empleyado ay hindi pala nakakarating sa kanila nang buo.

Tanghali na at gutom na gutom si Mang Ben. Pumunta siya sa pantry. Puno ang mga mesa. Umupo siya sa isang bakanteng silya sa dulo. Biglang lumapit si Mr. Goma. “Hoy! Sino may sabing pwede kang umupo diyan?” sigaw nito. Natahimik ang buong pantry. “Sir, kakain lang po sana…” “Ang mga janitor, sa likod kumakain! Sa tabi ng basurahan! Huwag kang humalo sa mga professional! Nakakaawa ang itsura mo, nawawalan kami ng gana!”

Sa harap ng maraming tao, kinuha ni Mr. Gardo ang baunan ni Mang Ben (na naglalaman lang ng simpleng itlog at kanin) at inusog ito nang malakas hanggang sa mahulog sa sahig. Kumalat ang kanin. “Pulutin mo ‘yan! At linisin mo ang kalat mo!”

Durog ang puso ni Don Roberto. Hindi dahil sa siya ang may-ari, kundi dahil naramdaman niya ang sakit na dinaranas ng mga maliliit na manggagawa araw-araw. Ang kawalan ng dignidad. Ang pang-aalipusta.

Habang nakaluhod si Mang Ben at pinupulot ang kanin, may isang kamay na tumulong sa kanya. Isang babae. Naka-uniporme ng clerk. Siya si Anna.

“Sir Goma, sobra na po ‘yan,” matapang na sabi ni Anna, kahit nanginginig ang boses sa takot. “Tao po si Tatay. Gutom din po siya. Wala naman po tayong policy na bawal sila dito.”

“Aba, Anna! Bida-bida ka na naman? Gusto mo bang isama kita sa report ko? Baka nakakalimutan mong contractual ka lang?” banta ni Goma.

“Kahit tanggalin niyo po ako, mali po ang ginagawa niyo,” sagot ni Anna. Tinulungan niyang tumayo si Mang Ben. “Tay, halika po. Doon na lang tayo sa cubicle ko kumain. Hati po tayo sa baon ko. May adobo ako.”

Dinala ni Anna si Mang Ben sa kanyang maliit na mesa. Ibinigay niya ang kalahati ng kanyang ulam. “Pasensya na po kayo kay Sir Goma, Tay. Mainit lang ulo niyan lagi. Kain po kayo,” nakangiting sabi ni Anna. Habang kumakain, nagkwentuhan sila. Nalaman ni Don Roberto na si Anna ay isang single mother. Nagtatrabaho siya ng 12 hours a day para buhayin ang kanyang anak na may sakit at ang kanyang mga magulang sa probinsya.

“Ang hirap ng buhay, Tay,” kwento ni Anna. “Pero kailangan kayanin. Mabait naman po ang kumpanya, ‘yung mga nasa gitna lang po ang abusado. Ang pangarap ko po sana, ma-regular ako para may health card ang anak ko. Kaso, hinihingan ako ng lagay ni Sir Goma para i-endorse ako sa regularization.”

Nagtiim-bagang si Don Roberto. “Lagay? Pera?”

“Opo. Five thousand daw po. Eh wala naman po akong ganun kalaking pera. Kaya eto, renew lang ng renew ng contract.”

Sa loob ng dalawang linggo, nakita ni Don Roberto ang lahat. Nakita niya kung paano magnakaw ng supplies si Mr. Goma. Nakita niya kung paano ipasa ng ibang manager ang trabaho sa mga subordinates habang naglalaro sila ng golf. Nakita niya ang paghihirap at pagsisikap nina Anna at ng ibang rank-and-file employees na siyang tunay na bumubuhay sa kumpanya.

Dumating ang araw ng “Town Hall Meeting” o General Assembly. Ito ang araw na dapat ay babalik na si Don Roberto galing “Europe.” Lahat ng empleyado ay nasa auditorium. Naka-bihis nang maayos si Mr. Goma at ang iba pang managers, nag-aabang sa pagdating ng CEO. Si Mang Ben ay inutusan ni Goma na maglinis sa backstage at huwag na huwag magpapakita. “Doon ka sa likod! Baka makita ka ni Don Roberto, ang dumi-dumi mo!”

Nagsimula ang programa. Umakyat sa stage ang VP for Operations. “Mga kasama, let us welcome back, our CEO, Don Roberto Velasco!”

Palakpakan ang lahat. Tumunog ang musika. Pero walang lumabas sa main entrance. Walang bumaba sa hagdan.

Sa halip, mula sa backstage, lumabas ang isang matandang janitor na may bitbit na mop. Si Mang Ben.

Nagulat ang lahat. Nagbulungan. “Sino ‘yan? Bakit nasa stage ang janitor?”

Tumakbo si Mr. Goma paakyat ng stage, galit na galit. “Hoy Tanda! Bumaba ka diyan! Sinisira mo ang program! Security! Kaladkarin niyo ‘to!”

Hinablot ni Goma ang mop ni Mang Ben at akmang itutulak ito pababa ng stage.

“BITAWAN MO AKO,” sabi ni Mang Ben. Ang boses niya ay hindi na ang garalgal na boses ng matanda. Ito ay ang boses na may awtoridad, malalim, at kilala ng lahat. Ang boses ng CEO.

Natigilan si Goma. “H-Ha?”

Dahan-dahang tinanggal ni Mang Ben ang kanyang peluka. Tinanggal niya ang prosthetics sa mukha. Tinanggal niya ang maruming jacket ng janitor.

Sa ilalim nito ay nakasuot siya ng isang mamahaling Italian suit. Tumindig siya nang tuwid. Ang matandang uugod-ugod ay naglaho, at sa harap nila ay nakatayo si Don Roberto Velasco.

Natahimik ang buong auditorium. Rinig mo ang pagbagsak ng karayom. Si Mr. Goma ay namutla. Parang inalisan ng dugo ang kanyang mukha. Ang tuhod niya ay nangatog at napaupo siya sa sahig ng stage.

“D-Don Roberto? K-Kayo po… si Ben?” utal na tanong ni Goma.

Kinuha ni Don Roberto ang mikropono. Tinitigan niya ang lahat ng empleyado, lalo na ang mga managers na nasa unahan.

“Sa nakalipas na dalawang linggo,” panimula niya, “naglakad ako sa piling ninyo. Nakita ko ang inyong mga ngiti, at narinig ko ang inyong mga hinaing. At higit sa lahat, nakita ko ang tunay na kulay ng mga taong pinagkatiwalaan ko.”

Humarap siya kay Mr. Goma.

“Mr. Goma, naalala mo ba noong tinapon mo ang pagkain ko? Noong sinabihan mo akong dugyot at bawal sa mesa ng mga ‘professional’? Noong hiningan mo ng lagay si Anna para sa regularization?”

Ang buong auditorium ay nagulat. “Lagay?!” bulungan nila.

“S-Sir… nagpapaliwanag po ako… joke lang po ‘yun… sinusubukan ko lang po ang karakter nila…” palusot ni Goma, pinagpapawisan ng malapot.

“Sinubukan mo ang karakter nila? Pwes, ako ang sumubok sa karakter MO. At bumagsak ka. Hindi ko kailangan ng mga linta sa kumpanya ko. Hindi ko kailangan ng mga boss na naghahari-harian at nang-aapi ng maliliit.”

“Mr. Goma, you are FIRED. Effective immediately. At sasampahan ka ng kumpanya ng kasong extortion at grave misconduct. Guards, ilabas niyo ang basurang ito sa stage ko.”

Kinaladkad ng security si Mr. Goma palabas, pareho ng gusto niyang gawin kay Mang Ben kanina. Hiyang-hiya siya.

Pagkatapos, hinanap ng mata ni Don Roberto si Anna. Nakita niya itong nakatayo sa likod, gulat na gulat at nakatakip ang kamay sa bibig.

“Ms. Anna Reyes, please come up on stage,” tawag ng CEO.

Nanginginig na umakyat si Anna. “Sir… kayo po pala…”

“Anna,” ngumiti si Don Roberto. “Noong gutom ako, pinakain mo ako. Noong inaapi ako, ipinagtanggol mo ako. Kahit na takot kang mawalan ng trabaho, pinili mong gawin ang tama. Ipinakita mo sa akin na ang tunay na yaman ng kumpanyang ito ay hindi ang kita, kundi ang mga empleyadong may malasakit.”

“Dahil diyan, simula sa araw na ito, you are Regularized.”

Nagpalakpakan ang lahat at naghiyawan. Naiyak si Anna. “Salamat po, Sir!”

“Hindi lang ‘yan,” dagdag ni Don Roberto. “Binabayaran ko ang lahat ng hospital bills ng anak mo. At promoted ka bilang Executive Assistant ng Human Resources Department. Gusto kong ikaw ang maging mata at tenga ko para masigurong wala nang empleyado ang maaapi sa kumpanyang ito.”

Napahagulgol si Anna at niyakap ang CEO. “Salamat po! Hulog po kayo ng langit!”

Sa araw na iyon, nagbago ang Velasco Holdings. Ang mga corrupt na manager ay tinanggal. Ang mga benepisyo ay ibinigay nang tama. Nagtayo ng canteen na libre ang pagkain para sa lahat. At si Don Roberto ay naging mas malapit sa kanyang mga tao.

Napatunayan ng kwentong ito na ang posisyon ay titulo lamang. Ang tunay na sukatan ng pagkatao ay kung paano mo tratuhin ang mga taong walang maibibigay sa’yo. Ang janitor na tinapakan mo ngayon, baka siya ang may hawak ng kinabukasan mo bukas.

Huwag manghusga. Maging mabuti. Dahil ang mata ng katarungan (at ng CEO) ay laging nakatingin.

Kayo mga ka-Sawi, naranasan niyo na bang ma-bully sa trabaho ng boss niyo? Anong gagawin niyo kung malaman niyong ang katrabaho niyo pala ay ang may-ari? Mag-comment sa ibaba at i-share ang kwentong ito para magsilbing babala sa mga abusadong boss! 👇👇👇