Mataas at nagniningning ang “Velasco Tower” sa gitna ng Bonifacio Global City. Ito ang sentro ng operasyon ng Velasco Group of Companies, isa sa pinakamalaking konglomerasyon sa bansa na pag-aari ng pamilya Velasco. Ang kasalukuyang CEO, si Don Ricardo “Ricky” Velasco, ay kilala bilang isang mahusay, strikto, ngunit makatarungang lider. Sa kabila ng kanyang bilyones, may isang puwang sa puso ni Ricky na hindi mapunan ng salapi. Siya ay lumaki sa yaman, ngunit uhaw sa aruga ng magulang. Ang kanyang ama at ina ay laging nasa abroad noong bata pa siya, abala sa pagpapalago ng negosyo. Ang tanging nagparamdam sa kanya ng pagmamahal ay ang kanyang Yaya Rosa. Si Yaya Rosa ang nagturo sa kanya magdasal, nagluluto ng paborito niyang adobo, at yumayakap sa kanya tuwing kumukulog. Ngunit nang siya ay ipadala sa Amerika para mag-aral sa edad na 12, nawalan sila ng komunikasyon. Nang bumalik siya matapos ang sampung taon, wala na si Yaya Rosa. Ang sabi ng mga katulong, umalis daw ito at bumalik sa probinsya. Hinalughog ni Ricky ang buong Pilipinas, pero hindi na niya nakita ang kanyang pangalawang ina.

Sa maintenance department ng kumpanya, may isang janitress na nagngangalang Aling Celia. Si Celia ay 45 anyos, biyuda, at mag-isang itinataguyod ang tatlong anak. Masipag siya, tahimik, at may busilak na puso. Isang umaga, habang nagwawalis si Celia sa labas ng building bago mag-time in, may nakita siyang isang matandang babae na nakaupo sa gilid ng gutter. Ang matanda ay nasa edad 70 pataas, gusgusin ang damit, walang tsinelas, at halatang ilang araw nang hindi kumakain. Ang buhok nito ay puting-puti at buhol-buhol. Nanginginig ito sa lamig.

Naawa si Celia. Nilapitan niya ang matanda. “Lola, ayos lang po kayo? Nasaan ang pamilya niyo?” tanong niya. Tumingin ang matanda sa kanya, ang mga mata nito ay malabo na at tila wala sa sarili. “Ric-ric… nasaan si Ric-ric…” bulong ng matanda. Inisip ni Celia na baka ulyanin na ito at nawawala. Dahil hindi niya matiis na iwanan ang matanda sa init ng araw, at dahil bawal ang outsider sa building, itinago niya ito sa likod ng pantry sa maintenance room. “Dito muna kayo, Lola. Bibilhan ko kayo ng pagkain.”

Bumili si Celia ng mainit na lugaw at tubig gamit ang sarili niyang pera. Dahan-dahan niyang sinubuan ang matanda. “Kain po kayo, pampalakas,” sabi ni Celia. Tuwing may dadaan na empleyado, tinatakpan niya ang matanda ng mga karton para hindi makita. Alam niyang bawal ang ginagawa niya, pero mas matimbang sa kanya ang buhay ng tao.

Ngunit sadyang may mga taong mapagmatyag at masama ang ugali. Si Ms. Brenda, ang HR Manager na kilala sa pagiging matapobre at sipsip sa boss, ay napadaan sa maintenance room para hanapin ang kanyang nawawalang hikaw (na nahulog lang pala sa kotse niya). Narinig niya ang bulungan.

“Ubusin niyo po ‘to, Lola,” sabi ni Celia.

Padabog na binuksan ni Brenda ang pinto. “Anong ginagawa mo diyan, Celia?!”

Nagulat si Celia. Nabitawan niya ang mangkok ng lugaw. Tumambad kay Brenda ang matandang gusgusin na nakaupo sa ibabaw ng mga sako ng basahan.

“OH MY GOD!” tili ni Brenda habang nagtatakip ng ilong. “Ano ‘to?! Bakit may pulubi dito?! Celia! Ginawa mong ampunan ang kumpanya ko?!”

“Ma’am, sorry po! Naawa lang po ako, gutom na gutom na po siya,” paliwanag ni Celia, nanginginig sa takot.

“Naawa?! Hindi kami nagpapasweldo para mag-alaga ka ng pulubi! Security! Security!” sigaw ni Brenda.

Nagdatingan ang mga guard. “Ilbas niyo ang basurang ‘yan! Ang baho! Baka may sakit pa ‘yan at makahawa sa mga empleyado! Yuck!”

Hinawakan ng mga guard ang matanda. Nagpumiglas ito. “Huwag… Ric-ric… hinihintay ko si Ric-ric…” iyak ng matanda.

“Sinong Ric-ric?! Baliw!” sigaw ni Brenda. Humarap siya kay Celia. “At ikaw! You are FIRED! Pack your things! Ayoko ng mga empleyadong walang disiplina at nagdadala ng dumi sa opisina!”

“Ma’am, parang awa niyo na po… kailangan ko po ng trabaho… may pinapag-aral po ako…” lumuhod si Celia sa paanan ni Brenda, umiiyak.

“Wala akong pakialam! Alis!” Tinulak ni Brenda si Celia at ang matanda palabas ng pantry papunta sa hallway.

Sa gitna ng kaguluhan at sigawan, biglang bumukas ang elevator. Lumabas ang isang grupo ng mga executive, at sa unahan nila ay si Sir Ricardo Velasco. Surprise inspection.

Natahimik ang lahat ng empleyado. Si Brenda ay biglang nag-ayos ng sarili, nag-iba ng anyo mula sa pagiging demonyo tungo sa pagiging maamong tupa.

“Sir Ricardo! Good morning po! Welcome back!” bati ni Brenda na abot-tenga ang ngiti. “Pasensya na po kayo sa ingay, Sir. May nahuli lang po kaming janitress na nagpapasok ng pulubi. Pinapaalis na po namin para hindi makasira sa image ng company.”

Tumingin si Ricardo sa direksyon nina Celia. Nakita niya ang janitress na nakaluhod at umiiyak. At nakita niya ang matandang babae na nakadapa sa sahig, tinataboy ng guard.

Kumunot ang noo ni Ricardo. May naramdaman siyang kakaiba.

Lumapit siya. “Anong nangyayari dito?” seryosong tanong niya.

“Sir, ito po kasing si Celia, nagdala ng pulubi. Ang baho po, Sir. Baka may dalang virus,” sabi ni Brenda.

Tumingin si Ricardo sa matanda. Ang matanda ay nakayuko, humihikbi, at may binubulong na kanta habang yakap ang sarili. Isang kanta na pamilyar na pamilyar kay Ricardo.

“Matulog ka na, bunso… ang bituin ay nakatingin… si Nanay ay narito… hinding-hindi ka iiwan…”

Nanigas si Ricardo. Nanlaki ang kanyang mga mata. Tumigil ang mundo niya.

Ang kantang iyon… iyon ang oyayi na kinakanta sa kanya ng Yaya niya noong bata pa siya tuwing hindi siya makatulog dahil sa pag-alis ng parents niya. Walang ibang nakakaalam ng kantang iyon dahil imbento lang iyon ng Yaya niya.

Mabilis na lumapit si Ricardo sa matanda. Tinabig niya ang guard na humahawak dito. Lumuhod siya sa sahig, walang pakialam kung madumihan ang kanyang mamahaling suit.

“Lola?” tawag ni Ricardo.

Dahan-dahang nag-angat ng tingin ang matanda. Malabo na ang mata nito dahil sa katarata at luha. Hinawakan ni Ricardo ang mukha ng matanda. Ang peklat sa kilay… ang nunal sa pisngi…

“Ric-ric?” garalgal na tanong ng matanda. “Ikaw ba ‘yan, alaga ko?”

Bumigay si Ricardo. Humagulgol siya nang malakas sa harap ng daan-daang empleyado. Niyakap niya nang mahigpit ang matandang gusgusin.

“Yaya! Yaya Rosa! Diyos ko! Kayo nga!” iyak ni Ricardo. “Saan kayo nanggaling?! Bakit kayo nagkaganito?! Ang tagal ko kayong hinanap!”

Natahimik ang buong floor. Si Brenda ay namutla. Parang inalisan ng dugo ang kanyang mukha. Ang tuhod niya ay nangatog. Ang “pulubi” na tinawag niyang basura at pinatalsik… ay ang Yaya ng may-ari ng kumpanya? Ang babaeng itinuturing na pangalawang ina ng bilyonaryo?

“Hinanap kita, Ric-ric,” bulong ni Lola Rosa habang hinahaplos ang buhok ng amo. “Pinalayas ako ng Tita mo noong umalis ka. Wala akong napuntahan. Ninakaw ang gamit ko. Nawalan ako ng alaala. Pero hindi kita nakalimutan. Hinahanap kita.”

Tumayo si Ricardo, inaalalayan si Yaya Rosa. Ang mukha niya ay puno ng luha at galit. Humarap siya kay Brenda.

“Ikaw,” duro ni Ricardo sa Manager. “Tinawag mong basura ang babaeng nagpalaki sa akin? Ang babaeng nagturo sa akin kung paano maging tao? Pinalayas mo siya habang gutom at mahina?”

“S-Sir… sorry po… h-hindi ko po alam…” nanginginig na sagot ni Brenda. “Akala ko po…”

“Hindi mo kailangang malaman kung sino siya para tratuhin mo siya nang may respeto! Ang tao ay tao, mayaman man o mahirap! Ang kumpanyang ito ay itinayo ko para tulungan ang mga tao, hindi para apihin sila!”

“You are FIRED, Brenda. Get out of my building. Now! At sisiguraduhin kong wala nang kumpanya ang tatanggap sa’yo dahil sa ugali mo!”

Kinaladkad ng security si Brenda palabas, pareho ng ginawa niya sa matanda kanina. Hiyang-hiya siya.

Bumaling si Ricardo kay Celia na nakatulala pa rin sa gilid.

“Ikaw,” sabi ni Ricardo. “Ikaw ang nagpakain sa kanya?”

“O-Opo, Sir. Pasensya na po…”

Lumapit si Ricardo kay Celia at hinawakan ang kamay nito. “Huwag kang humingi ng pasensya. Ikaw ang dapat kong pasalamatan. Kung hindi dahil sa’yo, baka namatay na sa gutom ang Yaya ko. Kung hindi dahil sa malasakit mo, baka hindi ko na siya nakita.”

“Dahil sa kabutihan mo, simula ngayon, hindi ka na janitress. Ikaw na ang magiging Head ng Foundation ng kumpanya. Gusto kong ikaw ang mamahala sa mga charity works natin dahil napatunayan mong may puso ka. At sagot ko na ang pag-aaral ng mga anak mo hanggang kolehiyo.”

Napaluha si Celia sa tuwa. “Salamat po, Sir! Maraming salamat po!”

Dinala ni Ricardo si Yaya Rosa sa kanyang mansyon. Ipinagamot, binihisan, at pinaliguan. Hindi na niya ito pinakawalan. Sa huling mga taon ng buhay ni Yaya Rosa, naranasan niya ang buhay-reyna. Kasama niya ang kanyang alaga na hindi nakalimot.

Ang kwentong ito ay paalala sa lahat: Huwag tayong manghusga ng kapwa base sa panlabas na anyo. Ang taong tinataboy mo ngayon, baka siya ang pinakamahalagang tao sa buhay ng iba. At ang kabutihan, kahit gaano kaliit, ay laging may kapalit na biyaya mula sa langit. Ang lugaw na ibinigay ni Celia ay naging susi sa kanyang magandang kinabukasan.

Kayo mga ka-Sawi, anong gagawin niyo kung kayo si Celia? Itataya niyo ba ang trabaho niyo para tulungan ang isang estranghero? Mag-comment sa ibaba at i-share ang kwentong ito para magsilbing inspirasyon sa lahat! 👇👇👇