Sa gitna ng nakabibinging sirena at kaguluhan sa distrito ng Taipo, Hong Kong, isang tanawin ang bumalot sa takot ng libo-libong residente. Ang Wang Fook Court, isang residential complex na kasalukuyang sumasailalim sa renovation, ay nilamon ng dambuhalang apoy. Ang makapal na itim na usok ay mabilis na kumalat sa mga pasilyo, nilulusot ang bawat siwang ng pinto, at ginawang impiyerno ang dapat sana’y ligtas na tahanan ng mga pamilya.

Sa mga ganitong pagkakataon, ang natural na dikta ng isip ng tao ay “survival.” Takbo. Iligtas ang sarili. Huwag lumingon. Ngunit sa kwentong ito, may isang Pilipina ang sumalungat sa agos. Si Rodora, isang Overseas Filipino Worker (OFW), ay gumawa ng desisyong hindi kayang gawin ng karamihan—ang tumakbo pabalik sa panganib.

Ang Desisyong Bumago sa Lahat

Nang sumiklab ang apoy, mabilis na nagkaroon ng panic. Ang mga residente ay nag-uunahan sa hagdanan pababa. Pero si Rodora, sa halip na sumama sa daloy ng mga tumatakas, ay nanatili. Ang dahilan? Isang tatlong buwang gulang na sanggol na naiwan sa loob ng unit ng kanyang employer.

Hindi nagdalawang-isip ang ating kababayan. Ayon sa mga ulat, kahit na halos wala ng makita sa kapal ng usok at ang init ay sapat na para pasuin ang balat, pinili niyang hanapin ang bata. Sa mga sandaling iyon, ang kanyang tungkulin bilang kasambahay ay napalitan ng isang mas mataas na tawag—ang pagiging tagapagtanggol ng walang kalaban-laban.

Isipin mo ang bigat ng desisyong iyon. Bawat segundong lumilipas ay bawas sa tsansa niyang mabuhay. Ang carbon monoxide ay isang traydor na kalaban; wala itong amoy, wala itong lasa, pero unti-unti nitong pinapatay ang iyong sistema. Ito ang nilalanghap ni Rodora habang pilit niyang binabalot ang sanggol para hindi ito maapektuhan ng usok.

Ang Pagsagip sa Gitna ng “Silent Disaster”

Ang mas nakakagalit sa pangyayaring ito ay ang rebelasyon na ang trahedya ay maaaring naiwasan o naagapan kung hindi dahil sa kapabayaan. Lumabas sa imbestigasyon na hindi gumana ang fire alarm system sa walong gusali ng Wang Fook Court. Walang babala. Walang sirena na gumising sa diwa ng mga residente. Kung hindi pa nila naamoy ang usok o nakita ang apoy, hindi nila malalaman na nasa bingit na sila ng kamatayan.

Dagdag pa rito, ang mga materyales na ginamit sa renovation—mga styrofoam, plastic sheets, at mesh—ay napag-alamang hindi fireproof. Ito ang naging mitsa kung bakit napakabilis kumalat ng apoy sa labas ng gusali, na parang sinindihang papel. Sa madaling salita, ang mga tao sa loob ay nakulong sa isang bitag na gawa ng kapabayaan ng iba.

Sa kabila ng “man-made disaster” na ito, hindi hinayaan ni Rodora na maging biktima lang sila. Nang matagpuan siya ng mga bumbero, halos hindi na siya makagalaw. Nakaupo, nanghihina, at nasa bingit na ng pagkawala ng malay. Pero ang kanyang mga braso? Nakayakap ng mahigpit sa sanggol. Tila ginawa niyang panangga ang sarili niyang katawan para masigurong ang bata ang huling madadapuan ng init at usok. Ang eksenang ito ang dumurog sa puso ng mga rescuers at naging dahilan kung bakit tinawag siyang tunay na bayani.

Ang Boses na Umantig sa Milyun-milyon

Habang nakikipagbuno si Rodora sa kamatayan sa loob ng nasusunog na gusali, nagawa pa niyang magpadala ng voice message sa kanyang kapatid. Ang audio clip na ito ay kumalat at nagpaiyak sa marami. Rinig sa kanyang boses ang paghingal, ang takot, at ang panginginig habang humihingi ng tulong. Pero sa likod ng takot na iyon ay ang katotohanang hindi niya binitawan ang sanggol.

Ito ang huling narinig mula sa kanya bago siya tuluyang nawalan ng lakas at isinugod sa United Christian Hospital. Pagdating sa ospital, agad siyang isinailalim sa intubasyon. Napag-alamang kritikal ang dami ng nalanghap niyang usok. Ang kanyang baga ay dumanas ng matinding trauma kaya’t kailangan siyang bantayan ng maigi sa Intensive Care Unit (ICU).

Mabuti na lamang at ayon sa huling update ng Migrant Workers Office, “stable” na ang kanyang kalagayan bagama’t nananatili pa rin siyang kritikal at nangangailangan ng mahigpit na monitoring. Ang bata naman ay ligtas, isang buhay na patunay ng kanyang kabayanihan.

Ang Hustisya at ang Epekto sa Komunidad

Habang nakikipaglaban si Rodora sa ospital, kumilos naman ang batas. Tatlong lalaki—dalawang direktor ng construction firm at isang engineering consultant—ang inaresto dahil sa umano’y “gross negligence.” Ang kapabayaang ito ang naglagay sa panganib sa buhay ng daan-daang residente, kabilang na ang 23 pang mga OFW na naapektuhan ng sunog.

Marami sa ating mga kababayan ang nawalan ng tirahan at mga dokumento. Ang iba ay pansamantalang nanunuluyan sa mga evacuation centers, bitbit ang trauma ng pangyayari. Ang Philippine Consulate General sa Hong Kong ay agad namang kumilos para magbigay ng tulong at alamin ang kalagayan ng bawat Pilipinong naapektuhan.

Ngunit sa kabila ng takot at lungkot, nangingibabaw ang paghanga kay Rodora. Ang kanyang kwento ay naging simbolo ng kung ano ang tunay na kahulugan ng pagiging Pilipino. Kahit sa banyagang lupa, kahit hindi kadugo, at kahit kapalit ay sariling buhay, hindi nawawala ang “malasakit.”

Ang tanong na naiwan sa isip ng marami: Kung tayo ang nasa sitwasyon niya, gagawin din ba natin ang ginawa niya? Madaling sabihin ang oo, pero mahirap gawin kapag nasa harap ka na ng kamatayan. Si Rodora, hindi na nagtanong. Ginawa niya lang ang alam niyang tama.

Ang kanyang tapang ay isang paalala sa mundo na ang mga Domestic Helpers ay hindi lang basta manggagawa. Sila ay mga tao na may puso, may dangal, at may kakayahang maging bayani sa oras na pinaka-kailangan. Ipagdasal natin ang kanyang mabilis na paggaling at sana’y makamit ang hustisya para sa lahat ng naging biktima ng kapabayaang ito.