Hukay ng Takot.

Hatinggabi. Walang boses. Sa ilalim ng naghihingalong tulay ng Maynila, ang lamig ay kumakapit sa balat. Ang tanging liwanag: ang sayaw ng mga headlight sa sementong basag, anino ng mundo sa itaas. Doon, sa isang sulok na amoy kalawang at pumanaw na pangarap, may isang lumang kariton. Isang lungga.

Sa loob: si Elmo, labindalawang taong gulang, mataas, payat, ang mga mata ay matalim na parang bubog. Sanay sa gutom. Sa tabi niya: si Mika, walong taong gulang, nakayakap sa basang pusa na si Putol, ang tanging bakas ng inosensya sa lugar.

Tahimik. Walang imik. Ang ingay ng trapik sa itaas ay tila huni ng kamatayan.

”Kuya, may narinig ka ba?” Mahina, halos bulong ni Mika.

Kilos. Agad.

Biglang may kalabog. Hindi ito pusa. Mas mabigat. Mula sa dulo ng iskinita, sa tambak ng basura, isang tunog. Thud. Pagkatapos, isang garalgal na ungol.

“Tulong… Tulungan niyo ako.”

Napadilat si Elmo. Ang kanyang puso ay gumagapang sa dibdib. Takot.

”Dito ka lang, Mika. Huwag kang gagalaw.” Utos ni Elmo. Bilis.

Kinuha niya ang isang basag na bote ng beer. Ang gilid nito ay matulis, handa na sumugat. Lumabas siya. Dahan-dahan. Bawat hakbang ay pagitan sa liwanag at kadiliman.

Ang amoy ng nabubulok na pagkain ay masangsang, ngunit mas matindi ang kaba. Sa ilalim ng mga sako, sirang gulong, at putik, may isang anyong tao. Nakagapos. Ang bibig ay tinakpan ng itim na tela. Walang malay.

”Kuya! May tao! Patay na ba?” Sigaw ni Mika, tumatakbo papalapit. Ang boses ay nanginginig.

”Huwag mong sabihin ‘yan.” Hila ni Elmo sa sako. Buhay pa.

Nakita niya: Isang binata. Malinis ang hiwa ng buhok. Ang damit ay mamahalin, punit-punit na. Sa pulso, may kumikinang na relo, labas sa mundong ito.

Panganib. Pagkilos. Desisyon.

”Alisin mo ‘yung tali, Mika! Bilisan mo!”

Ginamit ni Elmo ang matalim na bote. Binasag ang mga tali. Napaluha si Mika nang makita ang sugat sa noo ng binata. Dugo.

”Kuya, dalhin natin siya. Baka hinahanap siya ng masamang tao.”

”Hindi natin siya pwedeng iwan, Mika.” Matigas ang tinig ni Elmo. ”Kung tayo ang nasa sitwasyon niya, gusto rin natin ng tulong.”

Buhat nila ang binata. Mabigat. Ang pagod ni Elmo ay tila bato sa kanyang likod. Sa wakas, ipinasok nila sa loob ng kariton. Tinakpan ng basang trapal. Ang kanlungan ay naging taguan.

Tiyak na Pagbabago.

Oras ang lumipas. Ang ulan ay bumuhos, malakas. Sa loob ng kariton, tatlong kaluluwa. Si Mika, tahimik na nakayakap kay Putol. Si Elmo, nakabantay sa bungad, hawak ang bote. Si Anton, ang estranghero, halos walang buhay.

Dialog. Ang Katotohanan.

Biglang nagmulat si Anton. Gulat. ”Saan ako…?”

”Ligtas po kayo. Kami ang tumulong.” Sagot ni Elmo.

Tumingin si Anton sa paligid. Sa mga basang karton. Sa mukha ni Mika na may kaba ngunit may awa. ”Sino kayo?”

”Mga batang kalye po. Pero hindi masama.”

Umiyak si Anton. Hindi sa sakit, kundi sa kahihiyan. ”Bakit… bakit niyo ‘to ginawa? Hindi ko kayo kilala.”

Sumagot si Elmo. Ang tinig ay malinaw at matalim.

”Kasi, Sir, baka ito na lang ang kaya naming gawin. Para maramdaman naming tao pa rin kami.”

Tumahimik si Anton. Ang relo sa kanyang pulso ay kumikinang, ngunit ang kapangyarihan ay wala. Sa mundong ito, ang tanging mahalaga ay ang kabutihan ng dalawang batang kalye.

”Ano’ng pangalan mo?” Tanong ni Anton.

”Elmo po. Siya si Mika.”

”Anton… Anton Cortez.” Mahina niyang sabi.

Pangako. Walang Katapusan.

Makalipas ang dalawang araw, nagising si Anton. Wala pa ring alaala. Ngunit may tiwala na.

Isang umaga, nakita ni Elmo ang dalawang lalaking nakaitim. May hawak na litrato. Si Anton.

”Kuya, tumakas tayo! Ngayon din!”

Sa lumang bodega malapit sa pier sila nagtago. Sira-sira. Amoy alikabok. Ngunit, tahanan.

”Anton, huwag kang mag-alala.” Sabi ni Elmo. ”Kung nakaligtas kami sa gutom at ulan, kaya ka naming protektahan.”

Umalis si Anton, kasama ang kanyang ama, si Don Manuel. Lumabas siya sa kariton, at sa ilalim ng tulay, nahanap niya ang kanyang buhay.

Redemption. Liwanag sa Kadiliman.

Sa araw ng kanyang paglisan:

”Hindi ko kayo kakalimutan, Elmo. Hindi ito suhol, pangako.” Sabi ni Anton. Ibinigay ang isang sobre, kasama ang isang mahalagang relong kapareho ng suot niya.

Umiling si Elmo. ”Hindi namin kailangan ng pera. Ang gusto lang po namin, bumalik kayo. Ligtas.”

Pagbabalik. Isang Pamilya.

Isang taon ang lumipas. Sa ilalim ng tulay, may lumang kariton. Isang puting Limousine ang huminto.

Bumaba si Anton. Nakatingin kay Elmo at Mika na naglalaro ng bato.

”Anton…” Bulong ni Elmo.

”Hindi ko kayo kakalimutan.” Ngiti ni Anton. Ang mga mata ay basa. ”Simula ngayon, Cortes na ang apelyido ninyo. Hindi na kayo matutulog sa lamig. Hindi na kayo magugutom.”

Tumingin si Elmo sa kariton, sa kanyang nakaraan. Pagkatapos, tumingin siya kay Mika, sa kanyang hinaharap.

”Tama na siguro, Anton.” Sabi ni Elmo. Ang tinig ay matatag. ”Oras na para umalis.”

Sumakay sila. Ang lambot ng upuan ay tila panaginip. Tumingin si Elmo sa labas. Ang mga bituin ay malinaw na ngayon.

Hindi na siya isang batang kalye. Siya si Elmo Cortes. Ang dating kariton, ang basura, ang gutom—lahat ay naging simula. Ang kabutihan, kahit maliit, ay may kakayahang magbago ng tadhana. Walang katapusan ang kuwento.