Muli na namang naging sentro ng maiinit na diskusyon ang pangalan ni Vice President Sara Duterte matapos kumalat ang usap-usapang posibleng busisiin ng Office of the Ombudsman ang umano’y bank accounts na idinadawit sa kanya. Ang balitang ito ay konektado sa impeachment proceedings na kasalukuyang binabantayan ng publiko, at lalo pang nagliyab dahil sa malalakas na panawagan para sa transparency at accountability sa loob ng pamahalaan.

Nag-ugat ang kontrobersiya sa mga alegasyong matagal nang lumulutang: umano’y hindi tugmang halaga ng yaman kumpara sa opisyal na kinikita, mga depositong hindi raw naiulat nang tama, at mga tanong sa integridad ng ilang datos sa kanyang SALN. Dahil dito, itinatanong ng marami kung maaari bang magkaroon ng legal na pag-access sa kaniyang bank records sa ilalim ng proseso ng impeachment.

Ayon sa mga eksperto, mahalagang unawain na hindi basta-basta “binubuksan” ng Ombudsman ang bank account ng kahit sinong opisyal. Protektado ng Bank Secrecy Law ang anumang account, kaya’t kailangan ng malinaw na legal na batayan at awtoridad bago makuha ang ganoong impormasyon. Gayunpaman, may ilang eksepsiyon: kapag may impeachment trial, maaaring maglabas ng subpoena ang Senado bilang impeachment court upang humiling ng mga dokumentong may kinalaman sa bank transactions. Sa kondisyong iyon, maaaring ma-access ang naturang impormasyon—hindi dahil sa Ombudsman mismo, kundi dahil sa kapangyarihan ng impeachment court.

May posibilidad din na humingi ng koordinasyon ang Ombudsman sa AMLC, lalo na kung may imbestigasyon hinggil sa hindi maipaliwanag na yaman. Maaaring suriin ang SALN, at kapag may nakitang malaking discrepancy, maaari itong maging batayan para humiling ng mas malalim na pagsusuri. Subalit kinakailangan pa ring dumaan sa pormal na proseso at internal review bago kumilos ang AMLC o anumang kaukulang ahensiya.

Habang bumubuhos ang reaksiyon ng publiko, hati ang pananaw. May mga naniniwalang oras na para buksan ang mga rekord kung may dapat ngang ipaliwanag. May mga nagsasabing mahalaga ang pagiging bukas upang mawala ang mga pagdududa. Ngunit may iba namang iginigiit na alegasyon pa lamang ang umiikot at hindi dapat ituring na katotohanan hangga’t walang malinaw na desisyon mula sa korte o sa mga institusyong may legal na kapangyarihan.

Sa ngayon, walang opisyal na pahayag ang Ombudsman na nagsasabing aktibo nilang binubuksan o sinusuri ang bank accounts ni Sara Duterte. Ang lahat ay umiikot sa posibilidad—mga prosesong “maaari” at “posibleng” gawin depende sa takbo ng impeachment proceedings. Ang mga alegasyon tungkol sa umano’y malalaking deposito ay bahagi pa rin ng reklamo na kasalukuyang isinusuri at hindi pa naaabot ang anumang pinal na konklusyon.

Ang nangyayaring ingay ay patunay ng lumalakas na panawagan ng publiko para sa malinaw na paliwanag. Naghahanap ang sambayanan ng kasagutan: may itinatago ba? May paglabag ba? O isang politikal na laban lamang ang nagaganap? Sa kawalan ng direktang tugon mula sa opisyal na kampo, lalong umiinit ang espekulasyon.

Sa huli, ang isyu ay hindi lamang tungkol sa bank accounts. Ito ay mas malawak na usapan tungkol sa tiwala sa pamahalaan. Ang pag-usad ng impeachment proceedings, ang magiging pasya ng Senado, at ang anumang magiging aksiyon ng Ombudsman ay magtatakda kung saan tutungo ang kontrobersiyang ito. Hanggang sa magkaroon ng malinaw na dokumento o pahayag, mananatiling bahagi ito ng pampublikong diskurso—pinag-uusapan, sinusuri, at hinihintay ng sambayanang naghahanap ng liwanag.