Sa panahon ngayon kung saan ang impormasyon ay kumakalat na parang apoy sa tuyong damo, sapat na ang isang pamagat na puno ng tensyon upang magsimula ng malawakang pagtatalo at pagkagimbal. Ganito ang nangyari sa video na may pamagat na “KUMAKALAT NA TO NGAYON! LAHAT MAGUGULAT!” na in-upload kamakailan sa YouTube. Sa loob lamang ng ilang oras, libu-libong tao ang nakakita, nagbahagi, at nagbigay ng kanya-kanyang interpretasyon, kahit hindi pa lubusang malinaw kung ano ba talaga ang nais patunayan ng naturang nilalaman. Ang mismong estilo ng presentasyon ng video—mula sa dramatikong pagkakabuo ng thumbnail hanggang sa suspensong boses sa intro—ay malinaw na idinisenyo upang pukawin ang emosyon at magkaroon ng agarang audience engagement.

Hindi bago sa atin ang ganitong pattern. Sa dami ng sensational videos na lumalabas araw-araw, madalas ay hindi agad nabibigyan ng pagkakataon ang mga manonood na kalmahin ang sarili at suriin ang nilalaman bago mag-react. Likas sa utak ng tao ang tumugon agad sa anumang may halong panganib, rebelasyon, o kontrobersiya; at ginagamit ng maraming content creator ang sikolohiyang ito upang mapataas ang views at interaction. Kaya kahit wala pang malinaw na ebidensya o kumpirmasyon mula sa mga lehitimong institusyon, ang isang video ay maaari nang tanggapin bilang “posibleng totoo” o “may lamang balita.”

Kung susuriin, ang video ay hindi nagbibigay ng kongkretong ebidensya sa mga claim na tila ipinahihiwatig ng pamagat nito. Sa halip, umaasa ito sa tono ng boses, pagpili ng mga salitang nakaaalarma, at pagbabanggit ng pangyayaring hindi pa nasusuri nang mabuti. Sa ganitong paraan, ang manonood ay napapasabak sa isang emosyonal na biyahe, at bago pa man matapos ang video, marami ang nakabuo na ng sariling interpretasyon, haka-haka, o minsan ay matitinding konklusyon na walang sapat na batayan.

Habang naglalakbay ang video mula sa isang platform patungo sa iba, lumalabas ang dalawang pangunahing reaksiyon mula sa publiko. May mga taong agad na nagtatanggol sa nilalaman, naniniwalang “hindi ito lalabas kung walang pinanggagalingan,” na para bang ang pagkakaroon ng video sa social media ay sapat nang ebidensya. Ngunit may lumalaking bilang ng netizens na kritikal: nagtatanong sila kung saan nanggaling ang impormasyon, bakit walang specific citations, at kung bakit tila inuuna ng video ang pagbuo ng tensyon kaysa sa paglalatag ng datos.

Sa kalagitnaan nito, hindi maikakailang ang algorithm ng social media ang nagiging pinakamalakas na amplifier ng ganitong klaseng nilalaman. Kapag maraming nagko-comment, nag-aaway, nagde-debate, o kahit nagtatag lang ng kaibigan, ang platform ay nagkakamaling isipin na “valuable” ang video at lalong ipinapakita ito sa mas maraming tao. Ang resultang domino effect ay ang mabilis na paglipat ng video mula sa maliit na circle ng viewers patungo sa mainstream visibility, na kadalasan ay hindi nakabatay sa kalidad kundi sa kontrobersiya at ingay.

Ang pinakamalaking problema ay kapag ang mga ganitong uri ng viral content ay nauugnay sa mga sensitibong isyu, lalo na kung may binabanggit na personalidad o institusyon. Ang isang hindi beripikadong pahayag ay maaaring magbunga ng panibagong alingasngas, maling paghatol, at minsan ay direktang pag-atake sa mga taong hindi naman nasusuri nang patas. Dahil dito, maraming eksperto ang nananawagan na maging mas maingat ang publiko. Hindi lahat ng may malakas na tono ay may hawak na katotohanan. Hindi lahat ng “kumakalat na raw ngayon” ay tunay. At hindi lahat ng “nakagugulat” ay dapat itong paniwalaan nang walang pagsusuri.

Sa gitna ng hype, tumataas ang pangangailangan para sa kritikal na pagbasa at pag-unawa. Maraming netizens ang nagsimulang magtanong: “Kung totoo ito, bakit walang official statement?” “Kung seryoso ang claim, bakit wala itong supporting documents?” Ang mga tanong na ito ay hindi nangangahulugang pagtanggi, kundi bahagi ng responsableng pag-engage sa anumang uri ng impormasyon. Hindi sapat ang emosyon para masabing tama ang isang video; mas kailangan ang lohika, perspektiba, at pag-unawa kung paano gumagana ang digital virality.

Kung titingnan nang mas malalim, ang tagumpay ng ganitong klaseng viral content ay hindi dahil maraming gustong maniwala agad, kundi dahil maraming gustong makibalita, makauna, at maging updated kahit kulang pa sa detalye ang impormasyon. Sa kultura ng mabilisang balita, ang pagiging unang makaalam ay nagiging mas mahalaga pa kaysa sa pagiging tama. At iyon ang dahilan kung bakit patuloy na lumalago ang mga content na may malalakas na pamagat ngunit may kulang na laman.

Sa ganitong konteksto, ang video na “KUMAKALAT NA TO NGAYON! LAHAT MAGUGULAT!” ay nagiging halimbawa ng mas malaking problema: ang pag-usbong ng content na inuuna ang ingay kaysa sa katotohanan. Ang tunay na hamon para sa publiko ay hindi kung maniniwala ba sila o hindi, kundi kung paano sila tutugon sa bawat claim na walang sapat na supporting evidence. Ang responsableng paggamit ng social media ay hindi lamang tungkol sa pag-share ng mga viral videos, kundi ang pagtatanong, pagtimbang, at pag-analisa bago ito tanggapin bilang katotohanan.

Sa huli, ang pinakamahalaga ay ang pagkilala na ang lakas ng isang video ay hindi nasusukat sa dami ng views o shares, kundi sa kalidad ng impormasyong taglay nito. Habang patuloy na lumalawak ang digital space at mas dumarami ang content creators na gumagamit ng sensationalism upang makaakit ng manonood, ang kapangyarihang pumili kung ano ang paniniwalaan ay nananatili sa kamay ng publiko. Ang katotohanan ay hindi kailanman nakasalalay sa ingay; lagi itong nakasalalay sa ebidensya, lohika, at pag-unawa.