Sa mundo ng pandaigdigang hustisya at lokal na pulitika, muling uminit ang usapin tungkol sa tunay na kapangyarihan ng International Criminal Court (ICC) sa Pilipinas. Sa gitna ng mga espekulasyon at panggigipit, isang mahalagang update ang lumabas mula sa ICC Appeals Chamber na tila nagbibigay ng bagong pag-asa sa kampo ni dating Pangulong Rodrigo Duterte. Ayon sa mga pinakahuling ulat, nag-utos ang korte ng karagdagang “legal submissions” dahil sa mga hindi pa nalulutas na katanungan tungkol sa kanilang hurisdiksyon.

“Nanganganib ang ICC,” pahayag ng isang tanyag na vlogger na sumusubaybay sa kaso. Ang pangunahing argumento: huli na ang lahat. Isinampa ang kaso noong hindi na miyembro ang Pilipinas sa ICC, kaya naman malaking palaisipan kung may legal na basehan pa ba ang kanilang pakikialam sa loob ng bansa. Ang paghingi ng korte ng karagdagang paliwanag ay isang senyales na hindi rin sila kampante sa kanilang kinatatayuan. Sa gitna ng “fairness,” nais pakinggan ng korte ang magkabilang panig, ngunit para sa marami, ito ay patunay lamang na mahina ang pundasyon ng reklamong isinampa laban kay Tatay Digong.

Habang nagpapatuloy ang legal na bakbakan sa labas ng bansa, hindi naman matatawaran ang lakas ng suporta ni Duterte sa loob ng Pilipinas. Sa isang kamakailang kaganapan, naging viral ang clip kung saan pumasok si Duterte sa isang auditorium. Hindi pa man siya nakakahawak ng mikropono, nayanig na ang paligid sa ingay ng palakpakan at hiyawan. “Pumasok pa lang ‘yun ha, wala pang one single word ang nabitawan na salita ni Tatay Digong, nagwawala na ‘yung tao,” obserba ng mga saksi.

Ang tagpong ito ay nagsilbing mitsa para sa isang masusing paghahambing sa kasalukuyang liderato ni Pangulong Bongbong Marcos. Ayon sa mga kritiko at observers, tila “ang layo ni BBM” kung ikukumpara sa organikong pagmamahal na ibinibigay ng masa kay Duterte. Sa kabila ng pagiging “former president,” ang karisma ni Duterte ay nananatiling buhay na buhay—isang penomenon na tila hindi kayang tapatan ng kasalukuyang administrasyon sa kabila ng lahat ng kanilang resources at propaganda.

Ngunit hindi lamang ang popularidad ang usapan, kundi pati na rin ang tila lumalalang korapsyon sa ilang sangay ng gobyerno. Isang nakakagulantang na pasabog ang binitawan ni DILG Secretary Jonvic Remulla laban kay resigned Ako Bicol Representative Zaldy Co. Ayon sa alegasyon, naglipat umano si Co ng halagang aabot sa ₱5 bilyon sa ibang bansa gamit ang cryptocurrency habang iniiwasan ang mga awtoridad sa Portugal.

Ang paggamit ng digital currency sa ganitong kalaking halaga ay nagdulot ng pangamba dahil ito ang madalas na ginagamit sa pagtatago ng “dirty money” o perang galing sa ilegal na droga at nakaw na yaman. Kung mapatutunayan, ang isyung ito ay magsisilbing malaking dagok sa kredibilidad ng mga mambabatas na humahawak sa kaban ng bayan. “Dito po inilalagay ‘yung mga ilegal na mga pera,” babala ng vlogger, na lalong nagpatindi sa galit ng publiko.

Lalo pang naging mainit ang tensyon nang talakayin ang nangyayari sa Bicameral Conference Committee. Nabunyag ang pagkairita ni Senator Loren Legarda sa tuwing may mga hiling na “budget insertions” o ang misteryosong pagkawala ng mga dokumento na dapat ay bahagi ng National Expenditure Program (NEP). Tila naging taunang tradisyon na ang pagpapa-insert ng budget sa huling sandali, isang gawain na lalong nagpapatunay na may mga “kamay” na pilit kumakamkam sa pera ng mga Pilipino sa likod ng saradong pinto.

Sa kabuuan, ang mga kaganapang ito ay nagpapakita ng isang malaking bitak sa kasalukuyang sistema. Sa isang banda, naroon ang isang retiradong lider na patuloy na minamahal ng masa sa kabila ng banta ng ICC. Sa kabilang banda naman ay ang mga alegasyon ng bilyon-bilyong pisong nakaw na yaman at mga “magic” sa budget sa ilalim ng bagong administrasyon. Ang tanong ng sambayanan: Sino nga ba ang tunay na naglilingkod, at sino ang tunay na nagnanakaw?