“Hindi ko alam kung makikita ko ba siya… ngunit alam kong hahanapin ko siya hanggang sa dulo ng mundo.”

Mainit na hangin ang sumalubong sa akin paglabas ko sa sliding doors ng Ninoy Aquino International Airport. Parang humampas sa mukha ko ang klima ng Maynila—maalinsangan, malagkit, at may halong amoy ng gasolina. Napahinto ako sandali, pinisil ang strap ng backpack, at ngumiti sa sarili. “So this is Manila,” mahina kong bumulong. May halong kaba at pananabik. Sa kanang kamay ko ay mahigpit kong hawak ang isang lumang litrato: isang lalaking nasa late 20s, nakaitim na polo, nakangiti habang may bitbit na bata—ako, si Miko, mga isang taong gulang pa lamang noon. Sa kaliwa ko naman ay isang envelope na puno ng mga papeles: birth certificate, notarized statements ng ina, at ilang sulat na hindi kailanman nasagot.

“Dads, I’m here,” mahina kong sabi, parang panalangin.

Paglabas ko sa arrival area, sinalubong ako ng ingay ng lungsod. Sigawan ng taxi drivers, mga nag-aalok ng simgod, at mga kaanak na nagtatakbuhan papunta sa mga bagong dating. Ang daming kulay, ang daming galaw. Hindi ito tahimik at sistematiko tulad ng airport sa Seattle na nakasanayan ko. Ngunit sa gulo at ingay na iyon, may kakaibang buhay na agad kong kinagiliwan.

Sumakay ako sa taxi matapos ang ilang minutong pakikipagtawaran. “Boss, saan tayo?” tanong ng drayber habang inaayos ang metro.

“Manila City Hall po,” sagot ko sa malinaw na Tagalog. Napalingon siya, napaangat ang kilay. “Ay, marunong ka palang mag-Tagalog, sir.”

Ngumiti ako. “Tinuruan po ako ni ma’am. Gusto niya raw kapag hinanap ko si dad, hindi ako mahihirapan.”

Tumango ang drayber. “Ah, kaya pala nandito ka ngayon. Hinahanap mo tatay mo?”

“Opo. Si Nestor. Hindi ko pa siya nakita simula ng bata pa ako.”

“Sana mahanap mo, sir,” tugon niya bago kami lumusong sa walang habas na trap ng EDSA. Sa bawat kanto, napansin ko ang mga billboard, gipne, street vendors na nagbebenta ng money, mango shake, fish ball… halos lahat bago sa akin. Sa America, madalas akong nasa tahimik na kalsada o library. Pero dito, parang nasa pelikula ako. May chaos, pero may charm.

Pagdating namin sa Manila City Hall, inalok ako ng drayber na tulungan ako sa loob. Tumanggi ako ng magalang. “Kaya ko po. Salamat talaga, manong.”

Sa loob, mabilis akong nilamon ng amoy ng papel, tinta, at antikong kahoy. Maraming taong nag-aasikaso ng kani-kanilang dokumento. Lumapit ako sa isang staff na nakatutok sa computer.

“Good morning po,” bati ko.

Nag-angat ng tingin ang babae. “Yes, sir. How can I help you?”

“Hahanap po sana ako ng record ng isang Nestor Rivera,” inilapag ko ang lumang litrato. “Tatay ko po. Baka may address or any public record na meron sa system.”

Tiningnan ng staff ang litrato at tumipas sa keyboard. “Sir, may idea po kayo kung taga-anong city siya? Kasi maraming Nestor Rivera sa bansa.”

Huminga ako ng malalim. “Yun po ang problema. Hindi ko alam. Alam ko lang Filipino siya, at sabi ni ma’am, Manila raw siya nagtatrabaho dati.”

Nag-type ulit ang babae. Ilang minuto ang lumipas habang ako ay nakapikit at nakadikit sa mesa, hawak ang litrato ng ama. Para bang hinihila ang dibdib ko sa kaba.

Lumapit ang isang lalaking staff. “Miss, anong hinahanap?”

“Tatay ko, Nestor Rivera.”

Ngunit mukhang wala siya sa database. “Wala,” tanong ko, halatang disappointed.

Umiling ang babae. “Sir, we checked all available records. Birth, residence, permits. Wala pong Nestor Rivera na nag-match sa details niyo. Possible na hindi talaga siya taga-Manila.”

Parang pinagsakluban ako ng langit at lupa. Akala ko dito magsisimula ang lahat… pero ang nakuha ko lang ay isang malaking tandang pananong.

Bago ako makaalis, may lumapit na mas matandang empleyado, halos nasa late 50s. “Narinig ko yung pangalan. May isang Nestor Rivera na umalis ng Manila noong early 2000s. Nag-request siya ng transfer ng records sa isang province. Hindi dito nakatago ang main file.”

Napangiti ako ng bahagya, may liwanag sa dilim ng pagkabigo. “Saan pong province?”

“Kapatagan, Nueva Nara,” sagot ng lalaki. Hindi ko pa narinig ang pangalang iyon. Malayo iyon, probinsyang-prinsya, palayan, bundok.

Ngunit ito ang unang totoong lead ko. “Kung ako sayo, pupunta ako roon. Kung siya talaga ang tatay mo, doon mo siya mahahanap.”

Nagpasalamat ako at lumabas ng City Hall, bitbit ang papel na may nakasulat na direksyon. Sinalubong ako ng tirik na araw at maiingay na busina ng mga gipney. Huminga ako ng malalim. “Okay, Miko, this is real. This is happening.”

Kinabukasan, bago sumikat ang araw, gising na ako at naglakad papunta sa bus na Biyaheng Kapatagan, Nueva Nara. Ang terminal ay puno ng ingay, bus engines, tawag ng mga conductor, at mga taong nagmamadaling magbitbit ng bagahe.

“Sir, Kapatagan, dito sa bus na ‘to,” sigaw ng conductor sabay turo sa lumang bus na may kupas na pintura.

“Thank you,” sagot ko, halatang nag-aalinlangan. Pag-akyat ko, sinalubong ako ng amoy ng lumang upholstery at hangin mula sa bukas na bintana.

Walang aircon, walang TV, upuan ay halatang dinaanan na ng panahon. Maya-maya, may umupo sa kabilang upuan: isang matanda.

“First time mo ba sa Nueva Nara?” tanong niya habang inaayos ang plastic na may lamang prutas.

“Opo. Pupunta ako sa Kapatagan. May kamag-anak po ba roon?”

Dito siya napabuntong-hininga. “Saan na po?”

“Hinahanap ko tatay ko,” sagot ko. Tumango siya, may bahid ng pag-aalala sa tingin. “Mahaba ang biyahe, iho. Pero kung may hinahanap ka, tiisin mo.”

Unti-unti, ang mga gusali ng Maynila ay napapalitan ng mga puno, lumang bahay, at malalawak na palayan. Halos wala ng signal ang phone ko. Tinignan ko ang mapa… error. Napatawa ako ng mahina. “Okay, Miko, old school mode,” bumulong ako sa sarili, hawak ang papel na may nakasulat na direksyon.

Makalipas ang ilang oras, huminto ang bus sa maliit na terminal sa gilid ng palengke. Umalingawngaw ang sigaw ng vendors: “Isda! Fresh isda! Taho, mainit pa! Load! Pisonet!”

Naglakad ako sa maputik na kalsada, bitbit ang bag. May mga tricycle na nakahilera, ang iba ay halos maitumba na ng kalumaan. May batang napatingin sa akin, ngumiti ako at kumaway. “Uy, marunong ka,” sabi ng isa. “Marunong si kuya!”

Ngumiti ako, “Ah, kasi galing ako sa America.”

“Wow! America, ang yaman mo siguro!” sabay tawa nila. Napailing ako at natawa rin. Maya-maya, dumating isang matandang babae at hinila ang mga bata. “Ano ba kayo? Huwag kayong magulo sa bisita.”

Tumingin siya sa bag ko. “May hinahanap ka ba?”

“Totoo po. Naghahanap ako ng isang Nestor Rivera.”

Nagbago ang ekspresyon ng matanda, tila may bahid ng pag-aalala. “Nestor… Hm. Parang narinig ko na yan. Kapitan ang dapat mong puntahan.”

Sinamahan niya ako sa barangay hall. Sa loob, naroon ang kapitan, isang lalaking nasa late 40s, may mabait na tindig. “Uy, magandang araw. Ako si Kaplar. Ano raw po pangalan ng tatay mo?”

“Nestor Rivera po,” sagot ko, sabay ibigay ang litrato.

Tiningnan niya ang litrato ng matagal, parang sinusuri bawat detalye. Tumigil siya sandali, at saka bahagyang ngumiti. “Hmm… hindi ko siya nakikita rito sa amin ngayon.”

Para bang huminto ang mundo sa akin. Ngunit alam ko, hindi pa tapos ang paghahanap ko.