“Lenny, anak, siguraduhin mong kumain ka ha.”
Mahinang paalala ni Aling Ofelia habang inaabot ang nilagang saging sa dalagang nakaupo sa gilid ng papag. Maagang umaga iyon sa maliit na barangay sa Laguna, at ang hamog sa labas ay parang kumot na nakabalot sa kanilang lumang bahay na yari sa kahoy at yero.

“Ma, okay lang po ako. Si papa na love po muna.” Sagot ni Lenny Grace Villalobos, sabay tingin sa ama niyang nakahiga sa kabilang papag. Nakapikit, hirap gumalaw. Isang taon na ang nakalipas mula nang ma-stroke si Mang Ramon. Dating karpintero at kilala sa baryo bilang masipag at palabirong tatay.

Ngayon, kalahati na lang ng katawan ni Mang Ramon ang kaya niyang igalaw. May nakasuksok na maliit na tabo sa gilid ng kama, at mga gamot na nakalagay sa lumang plastic na lalagyan ng candy.

“Pa, iinom na po kayo ng gamot,” malumanay na sabi ni Lenny, lumuhod sa gilid ng papag at marahang itinukod ang katawan ng ama. Pinilit ngumiti si Mang Ramon.

“Pasensya na anak ha. Kung hindi ako ganito, hindi ka sana tumigil sa pag-aaral.”

Umiling si Lenny, pilit na pinipigilan ang pag-init ng mga mata.

“Ano pong sinasabi niyo? Eh kung walang papa, wala rin naman akong Lenny Grace na honor student, no? Tsaka babalik pa po ako sa kolehiyo.”

Sa dingding ng maliit na bahay, nakadikit pa ang luma at medyo kupas na certificate: With Honors, Lenny Grace Villalobos. Sa tabi nito, may lumang brochure ng kilalang unibersidad sa Maynila, naka-encircle ang kursong Business Administration. Alam ng buong baryo kung gaano kataas ang pangarap ni Lenny.

Siya yung tipo ng estudyante na kahit kandila lang ang ilaw sa gabi, tuloy pa rin sa pagre-review. Kaya nang lumabas ang balitang huminto siya sa kolehiyo matapos ma-stroke ang ama, marami ang nainis sa tadhana para sa kanya.

“Len, kung may ibang paraan lang…” bulong ni Ofelia habang pinupunasan ang lababo.

“Pwede ka namang mag-working student, ‘ba? Hindi ko gustong mapalayo pa sa amin.”

“Ma,” sagot ni Lenny. Nakasandal sa haligi ng bahay. “Kung hindi po ako magtatrabaho ng maayos, paano po natin mababayaran yung utang sa botika? Paano si Miko sa eskwela?”

Parang sumabay ang tawag ng kapalaran sa ringtone ng lumang cellphone ni Lenny. Tumunog ito sa bulsa niya at ilang segundo lang, napasigaw ang nanay mula sa loob:

“Anak! Yung agency sa Maynila tumatawag!”

Kinabahan si Lenny pero mabilis ding kinuha ang cellphone.

“Hello po, magandang araw.” Magalang niyang bati.

“Good morning, Miss Villalobos. Ako si Miss Tia mula sa Silver Sweep Cleaning Services. Na-review na namin yung application mo. May available slot sa corporate building sa BGC. Willing ka bang mag-start next week?”

Napalunok si Lenny. BGC—ang lugar na nakikita niya lang sa TV, sa mga billboard, at online videos. Matataas na building, kape na kasing mahal ng isang kilong bigas, at mga taong nakakotse.

“Oo po ma’am, willing po,” nanginginig niyang sagot.

“Anong trabaho po ulit?” tanong niya.

“Full time, overtime pay. May basic benefits pero mabigat ang trabaho ha. Linis ng CR, hallway, minsan office.”

Napatingin si Lenny sa certificate sa dingding, saka sa brochure ng unibersidad. Para sa isang iglap, ang pangarap na Business Administration ay pansamantalang napalitan ng salitang Janitres.

Huminga siya ng malalim. “Sige po ma’am. Tinatanggap ko po.”

Ilang araw ang lumipas, nasa loob na siya ng bus patungong Maynila. Naka-backpack, may dalawang lumang maleta sa paanan, at hawak ang envelope na naglalaman ng birth certificate, barangay clearance, at ID picture. Sa tabi niya, mahimbing na natutulog si Miko, ang nakababatang kapatid na balang araw gustong maging IT professional.

“Kuya, ikaw muna bahala kay mama at kay papa ha,” bulong niya habang pinagmamasdan ang tulog ng kapatid. Hindi niya namalayang tumulo ang luha niya—mabilis niyang pinunasan gamit ang laylayan ng blusa.

Pagdating sa Maynila, sinalubong siya ng tunog ng mga sasakyan, ilaw ng mga billboard, at init ng semento. Kahit hapon pa lang, parang ibang mundo.

Sa opisina ng Silver Sweep, pumila siya kasama ang iba pang aplikante—may mga galing pang probinsya, mga nanay na iniwan muna ang anak, may mga lalaking tahimik lang at nakatingin sa sahig.

“Next, Miss Villalobos,” tawag sa front desk. “Po ako po,” sabay lapit.

Pinag-sign up siya ng kontrata, pinagproseso ang mga papel, at bago pa niya fully ma-process ang bagong buhay, nasa harap na siya ng isang matayog na building sa BGC. Salamin ang fasad, nakikita niya ang repleksyon ng sarili—simpleng dalaga, medyo naninibago sa uniporme.

“Welcome to Vergara One Center,” sabi ng guard, si Jerick Alvaro, nakangiti at may kasamang biro.

“Po ka na po maglilinis ng mga sahig na mas mahal pa sa sapatos natin.” Napatawa si Lenny, kahit kinakabahan.

Lumapit ang babaeng naka-blue uniform. “Ako nga pala si Mirna Joy Candelario, kapwa mo janitres.” Sabay tawa at sabit ng praso sa balikat ni Lenny.

“Salamat po, Ate Mirna.” Mahiyain pero taos-pusong tugon ni Lenny.

Sa unang araw pa lang niya, ramdam na niya ang bigat ng trabaho:
Nagwawalis ng labbi, naglilinis ng glass doors, nagtatapon ng basura sa bawat floor. Sa tanghali, pinakilala siya ni Mirna sa cantina.

“Lenny, dito ang pinakamasayang parte ng araw. Kain,” sabi ni Mirna, sabay hatak sa kanya sa cashier.

“Uy, bago mukha,” bati ng cashier, si Colin Fajardo. “Ako naman si Colin, tagakolekta ng pera at chismis dito. Huwag kang mag-alala, basta kasama mo kami ni Mirna, hindi ka mawawala.”

“Salamat po.” Nakangiting sagot ni Lenny. First time niya sa Maynila, ramdam ang init ng bagong mundo at ang pakiramdam ng pakikipagsapalaran.