Hindi ko malilimutan ang unang araw na nakita ko ang gusaling iyon.

Malaki. Mataas. Puno ng salamin na kumikislap sa ilalim ng araw. Sa paligid, magkakapatong ang mga sasakyan, nag-uunahan ang mga bus, may mga taong nagmamadali na parang may hinahabol na oras na ayaw magpahuli. Maingay. Magulo. Buhay na buhay.

Ako si Rilda—isang dalagang probinsyana mula sa Bicol. At sa harap ng gusaling iyon, hawak ko ang aking resume na bahagyang gusot na sa kakakapit ng pawis ng palad ko. Doon ko unang naramdaman kung gaano kaliit ang mundo ko kumpara sa mundong papasukin ko.

Hindi ako lumaki sa ganyang mga gusali. Lumaki ako sa isang kubo, sa lupaing tigang kapag tag-init at putik kapag tag-ulan. Bata pa lang ako, mulat na ako sa hirap. Isang kahig, isang tuka—iyan ang buhay namin. Si nanay, naglalabada. Si tatay, dating construction worker, hanggang sa isang araw, bumagsak siya sa ilalim ng araw at hindi na muling nakabangon nang buo.

Na-stroke si tatay. Naparalisa ang kalahati ng katawan niya. At sa isang iglap, nawala ang haligi ng aming tahanan.

Madalas ko siyang marinig noon, sa gabi, umiiyak nang tahimik.
“Pasensya na… pabigat na lang ako…”

Tuwing maririnig ko iyon, parang may humihila sa dibdib ko…. Ang buong kwento!⬇️ Kaya bata pa lang ako, pinangako ko na sa sarili ko—iaahon ko ang pamilya ko sa hirap. Kahit anong mangyari.

Hindi ako humihingi ng baon. Nagdidiskarte ako. Inuutosan ako ng mga kaklase ko, ipinapabili ng kung anu-ano, at tinatanggap ko ang maliit na bayad. Iniipon ko lahat. Ayokong makita si nanay na umiiyak dahil wala siyang maibigay.

Hanggang sa dumating ang araw na nakatapos ako ng high school.

Gusto kong mag-college. Pangarap ko iyon. Pero mas malakas ang pangangailangan kaysa sa pangarap. Kaya iniwan ko ang probinsya. Iniwan ko ang mga magulang ko. Iniwan ko ang tatlo kong kapatid na elementarya pa lang.

Laguna ang naging destinasyon ko.

Habang nasa biyahe ako noon, paulit-ulit ang dasal ko.
Panginoon, bigyan Mo lang po ako ng trabaho. Kahit ano. Kahit mahirap. Kakayanin ko.

Sa unang araw ng pag-a-apply, umuwi akong luhaan.
“Tatawagan ka na lang namin.”

Paulit-ulit. Nakakapagod. Nakakabawas ng loob.

Buti na lang at may kaibigan akong si April na kumupkop sa akin.
“‘Wag kang susuko, Rilda,” sabi niya. “Darating din ‘yan.”

At dumating nga.

Sa isang malaking kumpanya sa Rosa, Laguna.

Naalala ko pa ang mga tingin sa akin ng mga kapwa aplikante. Mapanukat. Mapangmata. May ilan pang nagbulungan.

Sanay na ako.

Bata pa lang ako, tinutukso na ako dahil sa maitim kong balat at kulot kong buhok. Natutunan ko nang manahimik. Natutunan kong tumayo kahit nilulunod ng tingin ng iba.

Nang tawagin ang pangalan ko sa interview, nanginginig ang tuhod ko. Pero ngumiti ako. Sinagot ko ang lahat nang tapat.

At nang sabihin ng HR,
“Congratulations, Rilda. You’re hired.”

Hindi ko napigilang umiyak.

Sa wakas.

May trabaho na ako.

Unti-unting nagbago ang buhay ko. Nakakapagpadala na ako ng pera. Nakabukod na ako. Nakakatulong na ako sa pag-aaral ng mga kapatid ko.

Pero hindi lahat masaya.

Sa orientation pa lang, narinig ko na ang mga bulong.
“Ang itim naman.”
“Parang pulubi.”

Masakit. Pero nilunok ko. Dahil ang iniisip ko lang—pamilya ko.

Isang linggo. Isang buwan. Hanggang sa dumating ang araw na iyon.

Isang iglap lang ang lahat.

Isang maling hawak. Isang maling galaw.

Narinig ko ang tunog ng makina—kasabay ng kirot na parang sinaksak ng apoy ang kamay ko.

Naputol ang isa kong daliri.

Sigawan. Takbuhan. Dugo.

Akala ko doon na magtatapos ang lahat. Akala ko tapos na ang laban ko.

Pero hindi ko alam—iyon pala ang simula ng isang katotohanang babaligtad sa buong buhay ko.

Dinala ako sa ospital. At doon ko unang nakita ang CEO ng kumpanya—si Sir Marcos.

Hindi siya tulad ng mga boss na kilala ko. Tahimik. Mabait. May mga matang punong-puno ng lungkot na parang may matagal nang hinahanap.

“Rilda ang pangalan mo, ‘di ba?” tanong niya.

Tumango ako, nahihiya.

Siya mismo ang nagbantay sa akin. Siya mismo ang nakinig sa kwento ng buhay ko. At habang nagsasalita ako, napapansin kong parang mas lalo siyang tumatahimik.

Parang may hinahaplos sa alaala niya ang bawat salitang binibitawan ko.

Hanggang sa sabihin niya ang hindi ko inasahan.

“Sasama ako sa probinsya niyo.”

Nagulat ako. Nahihiya. Pero ngumiti lang siya.

At doon nagsimulang mabuksan ang lihim.

Pagdating namin sa bahay, nakita ko ang reaksyon niya nang makita si tatay.

Nanlaki ang mata niya. Namutla. Parang nakakita ng multo.

At bago ko pa siya mapigilan—niyakap niya si tatay.

“Anak…” nanginginig niyang sabi. “Ikaw ang anak ko.”

Parang gumuho ang mundo.

DNA test.

Paghihintay.

Takot.

At ang resulta—totoo.

Ang tatay kong akala ko’y simpleng construction worker…
Siya pala ang anak ng CEO.

Nagkaroon lang siya ng amnesia matapos ang lindol. Nakaligtas. Nawala. At nakatagpo ng ibang buhay—kasama kami.

Umiyak ako. Umiyak si Sir Marcos. Umiyak si tatay.

Hindi dahil sa pera.
Hindi dahil sa yaman.

Kundi dahil sa mga taong akala namin ay nawala na…
na andito lang pala sa buong panahon.

Ngayon, nakatayo ako sa harap ng parehong gusali.

Pero hindi na ako natatakot.

Dahil natutunan ko na—hindi mo kailangang yumaman para maging mahalaga. Hindi mo kailangang pumuti para respetuhin.

At higit sa lahat—

Hindi mo kailanman alam kung sino ang kaharap mo.

Dahil minsan, ang inaapi…
siya pala ang anak ng tadhana.

At dito nagtatapos ang kwento ko.
Hindi sa sakit.
Hindi sa galit.

Kundi sa pag-asa.