ANG KABANATANG HINDI KO INASAHAN

Maaga pa lang, gising na ang lahat sa garahe ng taxi company. Maingay ang mga makina, kalansing ng tools, tawanan ng mga driver. Pero ako—si Amanda—nakalubog pa rin sa ilalim ng hood ng taxi ko. Pawis, grasa, pagod—araw-araw na ‘yon sa buhay ko, pero mas pipiliin ko pa ‘to kaysa sa tahimik na mundong walang direksyon.

“Amanda, maaga ka na naman.”
Boses ni Baron, malalim, parang may bigat lagi. Pag-angat ko ng ulo, nakita kong nakatitig siya sa akin habang may langis pa sa ilong ko. Halos natawa siya.

“Okay na ‘to,” sabi ko, pinupunasan ang mukha ko. “Konting sira lang. Aayusin ko pa ‘to tapos kape tayo. May cookies ako diyan. Libre.”

“Grabe ka,” nakangisi si Baron. “Maganda ka na, marunong ka pa sa makina. Sayang lang may asawa ako at yung fiancé mo…”

Napangiti ako pero may biglang kumurot sa dibdib ko. Kaya hindi ko napigilang sumagot nang diretso.

“Baron, huwag kang ma-offend ha… pero pare-pareho lang ang lalaki. Sa una mahal ka, sa huli—iiwan kang parang walang halaga.”

Hindi pa natatapos ang usapan namin, biglang tumunog ang radyo. “Unit 23, pasundo ka sa Zone 5.”

Sumakay ako sa taxi at umalis. Hindi ko alam, isang biyahe pala ang tutulak sa akin papasok sa pinaka-delikadong kabanata ng buhay ko.

KUNG SAAN NATUTUTO ANG PUSO

Hindi ko kailanman inisip na magiging taxi driver ako. Limang taon pa lang ako nang mamatay ang nanay ko. Ang tatay ko? Hindi ko man lang nakilala. Lolo ko ang bumuhay sa akin—isang matapang, magiting, at sobrang maarugang tao. Tinuruan niya akong mag-ayos ng makina, magmaneho, magtiwala sa sarili.

Pagdating ko sa siyudad, nag-waitress ako para mabuhay. Doon ko nakilala si Steven—mabango, maamo, malambing… o akala ko lang. Pinakilig niya ako, inalagaan, sinundo araw-araw, at pinaniwalang ako ang mundong gusto niyang piliin.

Pero nang sinabi kong buntis ako…
Nag-iba ang boses niya. Nag-iba ang tingin. Nag-iba ang lahat.

At nang makita ko siyang may kahalikang ibang babae—na fiancée pala niyang tunay—para akong binuhusan ng kumukulong tubig. Pinagtabuyan niya ako, tinawag akong baliw. Sinabihan pa ng babaeng kasama niya na may “powerful” family daw sila kaya dapat tumahimik ako.

Hindi ko alam paano ako nakauwi.
Isang linggo akong wasak.

At kung hindi dahil kay Baron at sa asawa niya, baka hindi ko kinaya. Sila lang ang naniwala sa akin noong panahong hindi ko na kayang mahalin ang sarili ko.

ANG UNANG PAKIKIDIGMA

Tinanggap ako sa taxi company. Oo, makunat si Mang Francis, kuripot, walang puso. Pero tinanggap niya ako dahil nakita niyang kaya kong mag-ayos ng taxi, kaya kong magmaneho, at kaya kong harapin ang mundong ayaw tumanggap sa babaeng kagaya ko.

Sa bawat biyahe ko, hinahawakan ko ang tiyan ko.
“Tibay lang, anak,” bulong ko. “Nandito si Mama.”

Isang gabi, tumawag ang dispatcher. Big-time daw ang kliyente—malaking bayad.

Pagdating ko sa address, mansyon. Party. Lasing ang pasahero. Pagod ako, pero mas pagod pa ang konsensya ko nang i-cancel ang biyahe at pinabalik ako kahit ang laki ng sayang.

Habang umuulan pauwi, biglang may lalaking sumulpot sa gitna ng daan—basang putik, dugo, nanginginig.

Halos matumba ako sa takot.

“Sir? Okay ka lang?!”
Ngunit bago siya makapagsalita, hinimatay siya.

At dahil hindi ko kayang iwan ang taong nanginginig na parang mamamatay sa harap ko, isinakay ko siya sa taxi. Dinala ko sa ospital.

“Michael,” ‘yon lang ang nasabi niya habang nakapikit.

Hindi ko alam na ang pangalang ‘yon… magiging bagabag ng buong pagkatao ko.

ANG TAONG HINDI KO KILALA, PERO HINDI KO MAIWAN

Pagbalik ko sa garahe, halos lumabas ang litid ni Mang Francis sa leeg niya.

“Ano ‘to?! Sino ‘yang pulube? Nalugi ako dahil sa’yo!”

Gusto kong sumagot nang malakas pero mahina ang katawan ko. Nahulog lang ang tingin ko sa sahig. “Muntik na siyang mamatay. Hindi ko pwedeng iwan ‘yon.”

“Hindi mo problema ‘yon!”

Pero bakit ganun?
Kapag gumagawa ako ng tama, ako lagi ang nasasaktan?

Pag-uwi ko, halos nakatulog ako nang nakahandusay.

Kinaumagahan—may kumatok.

Tatlong lalaking naka-black suit. Isang matandang may tindig na parang senador. Hindi man lang nagpakilala. Basta naglakad papasok at inilapag ang makapal na sobre sa mesa ko.

“Salamat sa pagligtas sa anak ko. Si Michael.”

Nagulat ako.
Hindi siya nagpakita ng pag-aalala.
Hindi man lang nagtanong ng “Kamusta na siya?”
Parang may tinitiklop siyang sikreto sa bawat salita.

Hindi ako mapakali hanggang sa makarating ako sa ospital… at doon nagsimula ang impiyerno.

ANG MGA LIHIM NA HINDI MAKIKITA NG MGA MATA

“Koma siya,” sabi ng doktor.

“Hindi po,” sagot ko. “Kahapon naglalakad ‘yun.”

Hindi ako pinakinggan.
Tinalikuran lang ako.

Pero isang nurse—si Dina—humabol sa akin.

“Miss, may mali. Hindi siya comatose. Dinodroga siya para manatiling tulog.”

Parang biglang lumamig ang hangin.

“At yung nagpakilala na ama? Nag-abot ng makapal na sobre. Pagkatapos noon, biglang nagkaroon ng ‘koma’ ang pasyente.”

“B–bakit?” nanginginig kong tanong.

“Hindi ko alam. Pero delikado ito. Wala akong sinabi ha?”

At doon ako nagsimulang hindi makahinga.
Hindi ko alam kung bakit ako natatakot.
Hindi ko kilala si Michael.
Hindi ko pera ang nakasalalay.
May anak pa akong pinoprotektahan.

Pero hindi ako pwedeng tumalikod.

Minsan, kahit hindi mo responsibilidad, konsensya mo ang magsasabi… kailangan mong lumaban.

ANG PAKIKIPAGSAPALARAN

Nakipagkita ako kay Dina.
Pareho kaming kabado.

“Amanda… pag ginising ko si Michael, dapat wala na kayo sa ospital bago magpalit ng shift.”

Sumang-ayon ako, kahit nanginginig ang kaluluwa ko.

Dumating ang gabi.
Nakasalubong ko ang sarili ko sa salamin—nakasuot ng white coat, mask, cap. Kahit ako natakot makita ang itsura ko.

Ang lamig ng corridor.
Tahimik.
Parang pinapanood kami ng mga multo.

Inilipat namin si Michael sa gurney. Napakabigat niya. Nanginginig ang mga kamay ko. Ramdam ko ang pintig ng puso ko sa tenga ko.

Pagdating namin sa likuran, mabilis naming isinakay si Michael sa taxi ko.

“Amanda…” sabi ni Dina. “…baka ‘yan ang pinakadelikadong desisyon ng buhay mo.”

“Alam ko,” sagot ko. “Pero hindi ako pwedeng umatras.”

Nagmaneho ako pauwi na parang may humahabol na halimaw. Sa bawat ilaw ng poste, sa bawat busina, sa bawat anino—pakiramdam ko may nakaabang na panganib.

Sa bahay ko, tinawag ko si Baron.

“Amanda… ano ‘to?” bulalas niya nang makita ang walang malay na lalaki.

“Baron, please. Wala kang narinig. Wala kang nakita. Kailangan ko lang siya matulungan.”

Hindi siya nagtanong.
Tinulungan niya akong ibaba si Michael sa sofa.

Pagkatapos noon… umalis siya na hindi man lang lumingon.

ANG GABING HINDI KO MAKALIMUTAN

Pagkalapat ng pinto, doon ko naramdaman na ako na lang mag-isa.

Ako.
Isang buntis.
Isang taxi driver.
Isang babaeng pinaglaruan ng tadhana.

At sa sala ko—ang lalaking hindi ko kilala, nanginginig, pinatatahimik ng kung sino mang makapangyarihang anino.

Hindi ko alam kung bakit lumuluha ako.

Siguro dahil sa takot.
Siguro dahil sa awa.
Siguro dahil pakiramdam ko… pareho kaming biktima ng mundong hindi marunong magbigay ng hustisya.

Hawak ko ang tiyan ko. “Anak… patawarin mo si Mama. Hindi ko alam kung tama ‘to.”

Pero may boses sa loob ko:

“Kung hindi mo siya ililigtas… walang gagawa nito.”

Sa dilim ng sala, tumitig ako kay Michael. Maputla. Nanghihina. Parang wala nang bukas.

At doon nagsimula ang tanong na hindi ko mapigilan:

“Sino ka ba talaga, Michael… at bakit may gustong patahimikin ka?”

At higit sa lahat—

Bakit pakiramdam ko… kapag lumabas ang totoo, hindi lang ikaw ang nasa panganib.
Pati ako. Pati ang anak ko. Pati ang buhay na tinatangka ko pang buuin.

At doon… nagsimula ang tunay na bangungot.