Sa pagpasok ng Disyembre, habang abala ang karamihan sa paghahanda para sa darating na Pasko, tila ibang klaseng kapaskuhan ang maaaring kaharapin ng dating senador na si Ramon “Bong” Revilla Jr. Ayon sa pahayag ni Ombudsman Jesus Crispin “Boying” Remulla, posibleng magkaroon ng malaking pag-aresto bago sumapit ang Pasko—at kabilang si Revilla sa mga nasa gitna ng kontrobersiyang ito.

Ang usapin: ang umano’y malawakang katiwalian sa mga flood control projects na matagal nang binubusisi ng Office of the Ombudsman at Investigative and Coordinating Initiative (ICI). Bagaman may ilang engineer at dating empleyado ng DPWH na unang naipakulong, wala pang kilalang pulitikong napaparusahan. Ngunit ngayong linggo, ayon kay Remulla, may mabibigyan na ng warrant of arrest—at maaaring dito na magsimula ang pag-ikot ng mas malaking gulong ng hustisya.

Ayon sa Ombudsman, may sapat na ebidensiyang nalikom laban kay Revilla. Lumabas ang mga pangalan ng ilang dating senador at kasalukuyang mambabatas na sinasabing maaaring maapektuhan din ng imbestigasyon. Pero nang tanungin kung sino ang “low-hanging fruit,” mabilis na binanggit ni Remulla ang pangalan ni Revilla—na tila ba isang senyales na matagal nang hinog ang kaso at handang isampa anumang oras.

Isa sa pinakamalaking pumutok na impormasyon ay ang alegasyon mula sa dating DPWH District Engineer na si Henry Alcantara. Ayon sa kanya, mayroong humigit-kumulang P300 milyon na budget insertions para kay Revilla noong 2024. Dinagdagan pa ito ng pahayag ng dating DPWH Undersecretary Roberto Bernardo, na nagsabing personal siyang naghatid ng P125 milyon sa tahanan ng mga Revilla sa Bacoor. Sa bigat at tapang ng mga pahayag na ito, hindi maiwasang umigting ang pagdududa ng publiko.

Hindi naman nagpatinag ang kampo ni Revilla. Mariin nilang itinanggi ang akusasyon, sinasabing gawa-gawa lang ito at ginagamit ang pangalan ng dating senador upang pagtakpan ang tunay na isyu. Nananawagan si Revilla ng dasal para sa kanyang pamilya, at iginigiit na wala siyang kinalaman sa anumang katiwalian sa flood control projects.

Ngunit sa gitna ng pagdepensa, malinaw na sinabi ni Remulla: hindi emosyon, hindi opinyon, at hindi pangalan ang basehan ng kaso—kundi ebidensiya. Kung lumalabas sa papeles at testimonya na may batayan ang mga paratang, hindi raw ito maaaring isantabi, kahit pa malalim ang ugnayan ng kanilang pamilya sa pamilya Revilla.

Dito umigting ang isa pang mainit na tanong: may kinikilingan ba ang imbestigasyon? May ilang nagsasabing tila “pinag-iinitan” ang ilang personalidad. Ngunit mariing itinanggi ito ni Remulla. Aniya, iba ang pinag-iinitan sa nabuko. Kung may nagawa, may pananagutan, wala raw kinalaman ang kulay pulitikal dito. Maging ang mga kilalang personalidad na malalapit sa iba’t ibang administrasyon ay lumulutang sa imbestigasyon, patunay na walang sinisino ang kaso.

Tila lumalabas na ang DPWH budget para sa flood control ay matagal nang napagkakasunduan ng iba’t ibang pulitikong may iba’t ibang partido at paniniwala. Ngunit pagdating sa pondo, nagkakaiba man sila sa kulay, nagkakaisa naman sa interes. Ito ang dahilan kung bakit lalong bumibigat ang pananagutan ng mga sangkot at kung bakit tumitindi ang sigaw ng publiko para sa tunay at malinis na imbestigasyon.

Sa kabilang banda, binabatikos din ng ilan ang nakaraang administrasyon dahil hindi nito tinuloy ang mga ganitong malalimang imbestigasyon kahit pa dati nang binabanggit ang talamak na katiwalian sa DPWH. Ngayon, maraming mata ang nakatutok kung hanggang saan dadalhin ng kasalukuyang pamunuan ang laban kontra korapsyon—at kung tunay bang may malalaking isdang mahuhuli.

Habang papalapit ang Pasko, mas umiinit ang tanong: makukulong nga ba si Bong Revilla bago mag-Noche Buena?

Mabibigat ang alegasyon. Matitindi ang testimonya. At malinaw ang pahayag ng Ombudsman: hindi na ito anunsyo, kundi posibleng biglaang breaking news na lamang. Kung totoong handa na ang mga warrant, maaaring sa loob ng isa o dalawang linggo ay makita natin ang isa sa pinakamalaking political arrests sa kasaysayan ng bansa sa mga nagdaang taon.

Sa huli, ang pinakamahalagang tanong ay hindi kung sino ang maniniwala o hindi. Ang usaping ito ay babagsak sa isang salitang higit sa anumang pahayag: ebidensiya. At kung matibay nga ang hawak ng Ombudsman, malaki ang posibilidad na ang ilan sa mga pinaka-kilalang pangalan sa pulitika ay hindi sa bahay kundi sa kulungan magpapasko.

Hanggang saan aabot ang imbestigasyon? Sino pa ang madadamay? At gaano kalalim ang ugat ng anomalya?

Sa mga susunod na araw, maaaring masagot natin ang mga tanong na ito. Ngunit sa ngayon, isa lang ang tiyak: ang kapaskuhan ngayong taon ay hindi magiging tahimik para sa mga nasa gitna ng eskandalong ito.