“Ang Katapangan ay Hindi Sinusukat sa Rango: Isang Babaeng Opisyal ang Handa Nang Harapin ang Lason ng Korupsyon sa Loob ng Sandahtahang Lakas.”

“Ina, babae ito na ba ang ipinadala ng Maynila para mamuno sa atin? Isang puting-puti na dalagita na amoy gatas pa. Baka maligaw lang ‘to sa gubat at kailangan pa nating hanapin.”

Ang mga salitang iyon, kasing talim ng bayoneta at kasing bigat ng bala ng kanyon, ay bumulong mula sa isang anino. Ang hangin mismo sa loob ng Fort Magsaysay, Nueva Ecija, ay tila huminto.

Ang alikabok na idinulot ng paghinto ng trak ng militar ay dahan-dahang bumagsak sa bagong-bago at plansadong uniporme ni Ikalawang Tenyente Gabriela “Gaby” Reyes. Kakarating niya lang dala ang maningning na reputasyon bilang summa cum laude ng kanyang klase sa Philippine Military Academy.

Ngunit ang bumati sa kanya ay hindi isang magalang na pagsaludo, kundi isang pader ng paghamak. Sa harap niya ay nakatayo si Sarhento Mayor Ramel Corpus, isang alamat sa kanilang batalyon. Isang beterano na ang balat ay makapal na dahil sa araw at pulbura, at ang mga mata ay may malamig na kislap ng isang taong nakakita na ng kamatayan nang maraming beses.

“Magandang hapon po, Sarhento Mayor,” matatag na sabi ni Gabriela. Ang kanyang boses ay malinaw at hindi nanginginig kahit na ang puso niya ay kumakabog na parang tambol sa loob ng kanyang dibdib. “Ako po si Second Lieutenant Gabriela Reyes, ang bago ninyong Platoon Leader. Nag-uulat po para sa tungkulin.”

Inilahad niya ang kanyang kamay, isang kilos ng propesyonalismo at paggalang. Ngunit si Corpus ay tumawa lang, isang tuyo at mapang-insultong tunog. Tinalikuran niya ang nakalahad na kamay at dumura sa lupa.

“Tenyente,” sabi niya, ang pagdidiin sa titulo ay puno ng panunuya. “Dito sa larangan, hindi sapat ang matataas na grado at magagandang teorya mula sa Baguio. Dugo at pawis ang puhunan dito. Lakas ng lalaki. Isang bagay na wala ka.”

Ang mga sundalo ng Unang Platoon ay hindi makatingin nang diretso. Ang ilan ay may bahagyang ngiti sa kanilang mga labi, nasiyahan sa palabas.

Biglang may umakbay kay Gabriela mula sa gilid.

“Huwag mo nang pansinin ‘yan, Ma’am. Ganyan lang talaga si Sarhento Mayor Corpus. Old school. Pero mabait ‘yan ‘pag nakilala mo.”

Ito ay si Tenyente Marco Salcedo, ang pinuno ng Ikalawang Platoon. Gwapo, magaling magsalita, at kilala sa kanyang kakayahang makisama sa mga nakatataas. Ang kanyang ngiti ay malawak ngunit hindi ito umabot sa kanyang mga mata. Sa halip, mayroong kalkulasyon doon.

“Marco,” sabi ni Gabriela, bahagyang inalis ang kamay nito sa kanyang balikat. “Salamat. Pero kaya kong harapin ang sarili kong mga tauhan.”

“Wow, palaban.” Tumawa si Salcedo. “Ganyan nga. Ipakita mo sa kanila kung sino ang boss. Pero isang payo lang, Gaby. Dito, mas mahalaga ang pakikisama kaysa sa libro. Tandaan mo ‘yan.”

Umalis si Salcedo na may kindat, iniwan si Gabriela sa gitna ng tensyon. Sa kanyang likuran, ramdam niya ang mga mata ni Corpus na nakatutok sa kanya. Isang pangako ng hirap at pagsubok.

Huminga siya nang malalim. Ang mainit na hangin ay tila sumusunog sa kanyang mga baga. Ito ang pinili niya. Ang landas na ito.

Hindi niya pinangarap na sumandal sa anino ng kanyang pamilya—isang anino na kasing laki ng buong Sandatahang Lakas ng Pilipinas. Ang kanyang mga kuya ay sina Heneral Ricardo Reyes, ang Chief of Staff, Tenyente Heneral Miguel Reyes, ang Commanding General ng Air Force, at Bise Almirante Antonio Reyes, ang Flag Officer in Command ng Navy. Sila ang mga haligi ng depensa ng bansa.

Naalala niya ang araw ng kanyang pagtatapos. “Kuya,” sagot niya noon sa kanila, “Ito ang karangalan ko. Ang tumayo sa sarili kong mga paa. Ang maging si Tenyente Reyes dahil sa sarili kong galing. Hindi dahil ako ang kapatid ninyo.”

Kaya’t narito siya, sa Fort Magsaysay, sa ilalim ng pamumuno ni Kapitan Leo De Guzman na mas interesado sa pag-iwas sa gulo kaysa sa pamumuno. At sa ilalim ng direktang pagbabantay ni Sarhento Mayor Corpus.

Sa kanyang pansamantalang silid ng gabing iyon, binuksan niya ang isang maliit na kuwaderno. Sa unang pahina, isinulat niya: Unang Araw. Ang kaaway ay hindi laging nasa labas ng kampo. Minsan, kasama mo sila sa loob. Pero hindi ako susuko.

Isang buwan na ang lumipas. Ang init ng Nueva Ecija ay naging isang pang-araw-araw na pagsubok, ngunit mas matindi pa rito ang init ng tensyon sa loob ng Unang Platoon. Ang pagsalungat ni Corpus ay naging isang sining ng banayad ngunit walang tigil na pagsabotahe.

“Ma’am, ayon po sa mapa ninyo, dito natin dapat ilatag ang linya ng komunikasyon,” sasabihin ni Corpus. “Pero kung ako po ang tatanungin, itong daan na ito ay dating ilog. Isang malakas na ulan lang, lulubog lahat ng gamit natin. Baka pati tayo.”

Sa kabila ng kanyang kaalaman na ang plano niya ay mas ligtas, ramdam niya ang pag-aalinlangan na itinatanim ni Corpus.

“Salamat sa iyong input, Sarhento Mayor,” mahinahon niyang sagot. “Pero mananatili tayo sa orihinal na plano. Nag-aral ako ng weather patterns at hindi inaasahan ang malakas na ulan sa susunod na 48 oras. Ang kaligtasan ang ating prayoridad.”

“Opo, Ma’am. Kayo po ang masusunod. Kayo ang galing sa akademya.” Ang mga salitang iyon ay isang lason.

Sa kalagitnaan ng pagsasanay, ang kanilang generator ay biglang namatay. “Ma’am, paumanhin po. Mukhang may nakalimot maglagay ng sapat na gasolina. Si Sarhento Mayor po ang huling nag-check.”

Walang direktang ebidensya, ngunit alam ni Gabriela na ito ay sinadya. Sa halip na magalit, kumuha siya ng dalawang sundalo at naglakad nang 5 kilometro pabalik sa base camp upang kumuha ng gasolina. Dala-dala ang mabigat na lalagyan pabalik sa gitna ng gabi. Ang kanyang mga kamay ay nagkapaltos, ngunit hindi siya nagpakita ng anumang kahinaan.

Samantala, ang pakikitungo ni Tenyente Marco Salcedo ay mas mapanlinlang.

“Gaby, nakita ko ang nangyari kanina. Ang kailangan mo lang gawin ay hayaan siyang manalo paminsan-minsan. Bigyan mo siya ng kaunting kapangyarihan. Makikita mo, magiging mas madali ang buhay mo.”

“Hindi ako naparito para gawing madali ang buhay ko, Marco. Naparito ako para gawin ang trabaho ko nang tama.”

“Hay naku, ang tigas talaga ng ulo mo.” Tatawa si Salcedo. “Mag-iingat ka. Sa gubat na ito, ang mga puno na hindi yumuyuko sa hangin ang unang nababali.”

Sa kabila ng lahat ng ito, si Gabriela ay nagpatuloy. Kinabisado niya ang pangalan ng bawat sundalo sa kanyang platoon, pati na rin ang mga pangalan ng kanilang mga asawa at anak.

“Ma’am,” sabi ni Pribado Luis Castro, ang pinakabatang sundalo, isang araw. “Salamat po pala. Nanganak na po ang asawa ko. Lalaki.”

“Walang anuman, Castro. Congratulations. Siguraduhin mong mag-iingat ka para makita mo ang paglaki ng anak mo.”

Ang maliit na kilos na iyon ay hindi napansin ng marami. Ngunit para kay Castro, ito ay isang malaking bagay. Unti-unti, ang pader ng yelo sa pagitan ni Gabriela at ng ilang mga sundalo ay nagsimulang matunaw. Nakita nila ang kanyang dedikasyon at ang kanyang tahimik na lakas.

Ang pagkakataon para magbago ang lahat ay dumating sa anyo ng isang malawakang pagsusuri ng sistema ng komunikasyon. Isang misteryosong error ang nagpabagsak sa network.

“Kapitan De Guzman,” sabi ni Gabriela, “sa tingin ko po ang problema ay nasa backup power supply ng relay station Charlie. May posibilidad po ng feedback loop dahil sa luma nitong disenyo.”

“Bata, huwag kang magmarunong,” umismid si Corpus. “Sinuri na namin ‘yan.”

“Sa pahintulot ninyo, Sir, gusto ko pong suriin mismo,” iginiit ni Gabriela.

Dahil wala nang ibang ideya, pumayag si Kapitan De Guzman. Sa loob lamang ng 20 minuto, umakyat si Gabriela sa communication tower, natagpuan ang isang maliit na sira na capacitor, at pinalitan ito gamit ang mga spare parts.

Bigla, ang buong network ay bumalik online.

Nang araw na iyon, sa harap ng buong batalyon, si Gabriela ay binigyan ng isang Commendation Medal mula mismo sa Division Commander. “Ang mga opisyal na tulad ni Tenyente Reyes ang kinabukasan ng ating hukbo. Matalino, mapamaraan, at matapang.”

Habang isinasabit ang medalya sa kanyang dibdib, naramdaman niya ang isang kakaibang lamig sa kanyang likuran. Nakita niya ang mga mata ni Sarhento Mayor Corpus—nag-aapoy sa galit at kahihiyan. At sa tabi nito, si Tenyente Salcedo, pumapalakpak na may malapad na ngiti, ngunit ang kanyang mga mata ay nagsasabing nagkamali ka ng ginawa.

Naintindihan niya. Hindi lang niya inayos ang isang sirang makina. Sinira niya ang pagkalalaki ng isang tao. At sa mundong ito, iyon ay isang kasalanan na may katapat na parusa.

Ang Commendation Medal ay naging isang target.

Ang pagdiriwang na inorganisa ng batalyon ay naging isang arena para sa kanyang pampublikong pagpapahiya.

“Narito pala ang ating bida. Ang henyo ng Signal Corps!” Malakas na sigaw ni Salcedo.

“Isang tagay para kay Tenyente Reyes!” sigaw ni Corpus, itinaas ang kanyang baso. “Ang babaeng nagligtas sa ating lahat. Ang babaeng mas magaling pa sa mga lalaking sampung taon nang gumagawa nito!”

“Salamat, Sarhento Mayor. Pero hindi ako umiinom ng alak.”

“Ano?” Biglang sumimangot si Corpus. “Hindi mo tatanggapin ang alok ko? Pagkatapos kitang purihin, tatanggihan mo ako? Ganyan ba ang itinuturo sa PMA? Kawalang galang sa mas nakatatanda?”

Hinawakan niya ang braso ni Gabriela nang mahigpit. “Isa lang. Uminom ka.”

Alam ni Gabriela na wala siyang panalo. Dahan-dahan niyang kinuha ang baso. Ngunit bago pa man niya mailapit sa kanyang labi, aksidenteng nabitawan ni Corpus ang pagkakahawak nito.

Ang malamig na beer ay tumapon sa buong harapan ng uniporme ni Gabriela. Ang katahimikan ay biglang bumalot sa mess hall, na sinundan ng pigil na tawanan mula sa grupo nina Corpus at Salcedo.

“Ay, pasensya na, Ma’am,” sabi ni Corpus na may pekeng pag-aalala. “Nadulas sa kamay ko. Ang clumsy ko talaga.”

Si Gabriela ay nakatayo roon, basang-basa. Ang lamig ng kahihiyan ay mas matindi pa sa lamig ng alak. Walang tumulong. Walang nagsalita para sa kanya.

Walang sinabi, dahan-dahan siyang tumalikod at naglakad palabas. Ang bawat tunog ng tawanan sa kanyang likuran ay parang isang sampal. Sumandal siya sa isang puno, pumikit.

“Akala niyo tapos na. Nagsisimula pa lang tayo,” bulong niya sa dilim.

Hindi nila alam na ang kanilang mga kilos ay naitala na—hindi sa isang opisyal na ulat, kundi sa isipan at puso ng isang tahimik na tagamasid. Si Pribado Luis Castro na naglilinis ng mga plato sa kusina ay nakita at narinig ang lahat. At sa kanyang mga mata, isang binhi ng katapatan at paghihimagsik ang nagsimulang tumubo.

Ang insidenteng iyon ay ang hudyat. Ang mga susunod na linggo ay naging isang walang tigil na kampanya ng sikolohikal na digmaan.

Ang lahat ay nagtapos sa isang malaking Field Training Exercise (FTX) sa Sierra Madre—isang perpektong entablado para sa huling akto ng trahedya na isinulat nina Corpus at Salcedo.

Sa ikaanim na gabi, ang huling gabi ng pagsasanay, matagumpay na naisagawa ng platoon ni Gabriela ang lahat ng kanilang mga layunin. Muli, iniligtas niya ang misyon. Muli, ginawa niyang kahiya-hiya si Corpus.

Nang gabing iyon, sa isang sulok, si Corpus at Salcedo ay nag-inuman.

“Ang lintek na babaeng ‘yan,” sabi ni Corpus, garalgal sa galit. “Palagi na lang niya akong pinapahiya.”

“Sinabi ko na sa iyo, Sarhento Mayor,” sabi ni Salcedo, ang kanyang boses ay isang demonyong bulong. “Kailangang turuan ng leksyon ‘yan. Nasa command tent siya ngayon, nag-iisa. Nag-aayos ng mga huling ulat. Walang ibang tao roon. Ito na ang pagkakataon mo.”

Ang lason ay naisubo na. Si Corpus, puno ng alak at galit, ay naglakad patungo sa command tent.

Sa loob, nakayuko si Gabriela sa lamesa. Narinig niya ang pagpasok ng isang tao. Inangat niya ang kanyang ulo.

“Tenyente,” sabi ni Corpus, dahan-dahang isinara ang flap ng tolda. “May kailangan ako. Kailangan kong ipaintindi sa iyo ang lugar mo dito.”

Lumapit siya, bawat hakbang ay tila nagpapayanig sa lupa.

“Sarhento Mayor, lasing ka. Bumalik ka na sa tolda mo. Mag-usap tayo bukas.”

“Bukas?” Tumawa siya. “Walang bukas para sa iyo, Tenyente. Ngayong gabi, matututo ka.”

Sa isang mabilis na kilos, itinulak niya ang lamesa. Ang gas lamp ay bumagsak sa sahig. Ang tolda ay biglang binalot ng dilim.

“Anong ginagawa mo? Tumigil ka!” sigaw ni Gabriela.

Sinunggaban niya si Gabriela. Sinipa niya ang tuhod at siniko ang tagiliran, ngunit parang hindi ito ininda ng Sarhento. Itinulak siya ni Corpus nang buong lakas. Ang likod ng ulo ni Gabriela ay tumama sa isang poste. Isang matalas na sakit ang biglang kumalat sa kanyang bungo at ang kanyang paningin ay nagdilim.

Nahihilo at nanghihina, bumagsak siya sa lupa.

“Sino ka ngayon? Ha? Nasaan ang talino mo ngayon?” humihingal na tanong ni Corpus.

Bago pa man niya magawa ang susunod niyang masamang balak, bumukas ang flap ng tolda.

“Hoy, ano’ng ingay ‘yan?” Ito ay si Tenyente Marco Salcedo na may dala-dalang flashlight.

“Salcedo, tulungan mo ako!” sigaw ni Gabriela. Ang kanyang boses ay basag.

Ngunit si Salcedo ay hindi gumalaw. Sa halip, isang kunwari pagkagulat ang lumitaw sa kanyang mukha.

“Diyos ko, Gaby, anong ginawa mo? Sinusubukan mong akitin si Sarhento Mayor? At nang hindi mo nakuha ang gusto mo, nag-eskandalo ka?”

“Hindi totoo ‘yan! Inatake niya ako!”

“Sarhento Mayor, tama na ‘yan,” sabi ni Salcedo, hinila si Corpus palayo. “Hindi dapat pinapatulan ang mga ganitong babae. Baka ikaw pa ang masisi.”

Dumating si Kapitan Leo De Guzman. Nang makita niya ang sitwasyon, ang kanyang unang pumasok sa isip ay hindi ang katotohanan kundi ang kanyang sariling karera.

“Kapitan Sir,” mabilis na sabi ni Salcedo. “Si Tenyente Reyes po, uminom at sinubukang pilitin si Sarhento Mayor. Nang tumanggi si Corpus, nagwala po siya.”

“Sinungaling!” humagulgol si Gabriela.

“Tenyente Reyes,” sabi ni De Guzman, ang kanyang boses ay malamig at walang emosyon. “Tumayo ka. Ang kahihiyan na idinudulot mo sa unit na ito… Dadalhin ka namin sa medic at bukas ng umaga, mag-uusap tayo. Isang salita pa mula sa iyo tungkol dito at ipapahamak mo ang iyong sarili sa isang court-martial para sa conduct unbecoming of an officer. Naiintindihan mo ba?”

Iyon ay isang utos, isang banta, isang pagsasara ng pinto sa anumang pag-asa para sa katarungan. Naintindihan niya: Siya ay nag-iisa.

Ang araw pagkatapos ng pag-atake ay sumikat na may nakakabinging katahimikan.

“Tenyente Reyes, ang insidente kagabi ay ituturing na isang kaso ng misunderstanding na pinalala ng pagod at alak,” sabi ni De Guzman, hindi makatingin nang diretso sa kanyang mga mata. “Kung igiit mong i-report ito, wala akong magagawa kundi isampa ang mga kaso laban sa iyo na sinusuportahan ng testimonya nina Tenyente Salcedo at Sarhento Mayor Corpus. Ang iyong karera, Tenyente, ay magwawakas bago pa man ito magsimula.”

Ang sakit sa ulo ni Gabriela ay mas lumalala. Ang kanyang pananaw ay paminsan-minsan lumalabo.

“Sir, ako po ang biktima dito. May karapatan po ako sa isang patas na imbestigasyon.”

“Biktima?” Tumawa si De Guzman. “Sino ang maniniwala sa iyo? Isang bagitong Tenyente laban sa isang beteranong Sarhento Mayor at isa pang Tenyente. Tenyente Reyes, tanggapin mo na lang. Ito ang pinakamadaling paraan para sa lahat.”

Mula sa araw na iyon, si Gabriela ay naging isang multo sa loob ng kampo. Ikinulong siya sa isang hindi nakikitang selda. Ang kanyang mga utos ay sinusunod ngunit may pag-aalinlangan. Ang kanyang pisikal na kalagayan ay patuloy na lumalala, ang pananakit ng ulo ay halos hindi na matiis.

“Tenyente Reyes, bibigyan kita ng isang special assignment,” sabi ni De Guzman. “Ia-assign kita sa pag-aayos at pag-i-inventory ng lahat ng laman ng ating lumang bodega.”

Ang lumang bodega—isang malaki, madilim, at maalikabok na gusali sa pinakaliblib na bahagi ng kampo. Isang perpektong lugar para itago ang isang tao.

“Ibibigay ko sa iyo si Pribado Castro para tulungan ka.”

Araw-araw, siya at si Pribado Castro ay nagtatrabaho sa loob ng bodega.

“Ma’am, okay lang po ba kayo?” laging tanong ni Castro. Nakikita niya ang pamumutla ni Gabriela at ang sakit sa kanyang mga mata.

Si Castro ang kanyang tanging koneksyon sa labas. Nakita niya ang kawalang katarungan at ito ay kumukulo sa loob niya.

Isang hapon, habang si Gabriela ay sinusubukang ayusin ang isang tambak ng mga luma at kinakalawang na communication equipment, mayroon siyang nakitang isang metal box na nakatago sa ilalim ng isang sementadong semento.

“Castro, tulungan mo akong buksan ito,” sabi ni Gabriela, humawak sa kanyang sentido.

Nang buksan nila ang metal box, tumambad sa kanila ang isang lumang logbook, journal, at serye ng folder na may tatak na “FTX 2018 – Incident Report“.

Habang binabasa ni Gabriela ang logbook, nanlaki ang kanyang mga mata. Ang mga pahina ay nagdedetalye ng mga taon ng pagnanakaw at sabotahe sa loob ng Signal Battalion. Mga ulat tungkol sa pagbebenta ng mga bagong kagamitan ng mga rebelde at terror group gamit ang mga dummy company. May mga pirma, inventory list, at financial report.

Ang huling folder ay naglalaman ng isang incident report na may date limang taon na ang nakalipas. Ang ulat ay tungkol sa isang aksidenteng sunog sa isang relay station. Sa loob nito, mayroong litrato ng isang bangkay. Sa tabi ng bangkay ay mayroong tanda na insignia ng Signal Battalion.

Ang nakakagulat, ang ulat ay pinirmahan ni Sarhento Mayor Ramel Corpus at ni Tenyente Marco Salcedo bilang mga testigo, at ni Kapitan Leo De Guzman bilang recommending approval.

Ito ang katibayan. Hindi lang siya biktima ng harassment; pumasok siya sa isang unit na sangkot sa isang malaking sindikato ng katiwalian at posibleng pagpatay.

Ang kanyang pananakit ng ulo ay hindi stress. Ang kanyang pagkalabo ng paningin ay hindi mental exhaustion. Ito ay ang sintomas ng isang concussion mula sa pag-atake. At ang pagkulong sa kanya sa bodega ay hindi para turuan siya ng leksyon, kundi para hindi niya matagpuan ang ebidensyang ito.

“Ma’am, ano po ‘yan?” tanong ni Castro, ang kanyang boses ay may takot.

Tiningnan ni Gabriela si Castro. “Ito, Pribado, ang dahilan kung bakit ako inatake. Ito ang dahilan kung bakit tayo narito. Ang bookkeeping ng Signal Battalion ay hindi lang tungkol sa mga radio. Ito ay tungkol sa dugo at kataksilan sa bayan.”

“Kailangan po nating umalis dito, Ma’am. Ngayon na,” sabi ni Castro, nanginginig.

“Hindi,” sabi ni Gabriela, ang kanyang boses ay matatag. Ngayon na niya naramdaman ang tunay na lakas. “Hindi na ako tatakas pa. Hindi ako isda sa kanilang palaisdaan. Ang mga Reyz ay hindi sumusuko.”

Tiningnan niya ang kanyang metal box, ang logbook, at ang mga folder. Sa kanyang bulsa, hinawakan niya ang kanyang Commendation Medal. Hindi na ito target. Ito na ang kanyang panangga.

“Pribado Castro, gagawa tayo ng inventory sa huling pagkakataon. Pero hindi ng mga radio. Kundi ng katarungan.”

Ang Katapusan:

Kinabukasan, si Gabriela ay humarap kay Kapitan De Guzman.

“Sir, tapos na po ang inventory ko,” sabi ni Gabriela, inilapag ang isang sealed envelope sa kanyang mesa.

“Magaling, Tenyente. Ang special assignment mo ay tapos na. Pero bago ka bumalik sa platoon, gusto kong tiyakin na naintindihan mo ang status quo.”

Ngumiti si Gabriela. “Opo, Sir. Naintindihan ko po ang status quo.”

Ngunit sa halip na umalis, mayroon siyang inilabas mula sa kanyang briefcase—ang lumang logbook at ang incident report.

“Pero, Sir, habang nag-i-inventory ako, may nakita po akong ilang discrepancy na gusto kong i-report muna sa inyo bago ko ibigay ang kopya ng inventory sa Division Command.”

Namutla si Kapitan De Guzman. Ang kanyang mga mata ay nanlaki. “Ano ‘yan, Tenyente? Saan mo nakuha ‘yan?”

“Sa ilalim po ng lumang sementadong semento sa bodega, Sir. Mukhang missing item po sa inventory natin. Confidential records po ng procurement at isang incident report na nagpapatunay ng cover-up ng pagnanakaw ng gamit at hazing na nagresulta sa kamatayan ng isang sundalo limang taon na ang nakalipas.”

Nagmadaling pumasok si Sarhento Mayor Corpus. “Anong ginagawa mo, babae? Ibigay mo sa akin ‘yan!”

“Tumigil ka, Sarhento Mayor!” Malakas na sigaw ni Gabriela, kasing-talim ng boses ng isang Heneral. “Bago ka maging suspect sa kasong ito, ako ay opisyal na nag-uulat ng evidence sa aking Company Commander.”

Tiningnan niya si De Guzman. “Sir, ang kopya ng inventory ay naipadala na sa aking mga kuya at sa Division Commander bilang bahagi ng aking final output sa special assignment ko. Mayroon din po akong medical certificate mula sa isang private specialist na nagpapatunay ng concussion na natamo ko mula sa pag-atake ni Sarhento Mayor noong FTX, at mayroon po akong witness.”

Bago pa man makagalaw sina Corpus at De Guzman, biglang may kumatok.

“Kapitan De Guzman, Heneral Ricardo Reyes po. Pinapatawag po kayo sa Division Command kasama ang inyong Platoon Leader, si Tenyente Reyes. May mahalaga po siyang report sa supply chain natin.”

Ang boses sa labas ay hindi mula sa telepono. Ito ay live.

Tiningnan ni Corpus si De Guzman. Nag-iisip kung paano tatakas. Ngunit alam na nila: Huli na.

Nang lumabas si Gabriela, ang kanyang likod ay tuwid. Sa labas, nakita niya si Pribado Castro na nakatayo malapit sa pintuan ng opisina, ang kanyang mukha ay may tahimik na ngiti. Siya ang nag-umpisa ng komunikasyon.

Hindi man niya kinuha ang landas na easy, napatunayan niya na ang karangalan ay hindi nabibili o ninanakaw. Ito ay ipinaglalaban.