Napakalakas ng ulan at humahagupit ang hangin sa buong Metro Manila nang gabing iyon. Walang humpay ang kidlat at kulog. Sa gitna ng delubyo, isang convoy ng tatlong itim na bulletproof SUV ang dahan-dahang pumasok sa isang eksklusibong subdivision sa Quezon City. Lulan ng gitnang sasakyan si Don Ricardo “Ricky” Montefalco, 40 anyos, isang business tycoon na may-ari ng mga shipping lines sa Europa. Limang taon na siyang hindi umuuwi ng Pilipinas dahil sa sobrang busy sa pagpapalago ng negosyo. Ang tanging koneksyon niya sa pamilya ay ang video calls at ang malaking halagang ipinapadala niya buwan-buwan.

Ang pakay ni Ricky: Sorpresahin ang kanyang asawang si Stella at ang kanyang 75-anyos na inang si Nanay Cely sa kaarawan nito bukas. Dala niya ang mga mamahaling regalo—mga alahas para kay Stella, mga gadgets para sa mga anak, at isang espesyal na wheelchair na gawa sa Germany para sa kanyang ina na na-stroke dalawang taon na ang nakararaan.

“Excited na akong makita si Mama,” bulong ni Ricky sa sarili habang tinitingnan ang lumang litrato nila ng ina. “Sabi ni Stella, maayos na daw ang lagay ni Mama. Nakakapagsalita na daw at mataba na.” Kampante si Ricky. Ang asawa niyang si Stella ay laging nagpapadala ng pictures ni Nanay Cely na naka-ayos, naka-makeup, at nakangiti sa garden.

Pagdating sa tapat ng mansyon, napansin ni Ricky na maraming nakaparadang sasakyan. Rinig na rinig ang lakas ng tugtugan at videoke mula sa loob. “Mukhang nag-advance birthday party sila ah,” isip ni Ricky. Bumaba siya ng sasakyan. Sinabihan niya ang mga bodyguard at driver na huwag munang bumaba para siya mismo ang kumatok. Gusto niyang makita ang gulat sa mukha ng asawa niya.

Dahil may susi siya ng gate, pumasok siya nang tahimik. Hindi siya dumaan sa main door. Gusto niyang sumilip muna sa bintana ng sala. Nakita niya si Stella, suot ang mga alahas na padala niya, na kumakanta sa videoke habang nagtatawanan ang mga kaibigan at kamag-anak nito. Puno ang mesa ng lechon, seafoods, at imported na alak. Masayang-masaya ang lahat.

“Nasaan si Mama?” tanong ni Ricky sa isip niya. Hinanap niya ang wheelchair sa sala. Wala. Tumingin siya sa guest room sa baba na ipinagawa niya para sa ina. Madilim. Walang tao.

Kinutuban si Ricky. Bakit nagkakasiyahan sila habang wala ang may birthday?

Naglakad si Ricky papunta sa likod-bahay, sa may dirty kitchen, baka sakaling nandoon ang mga yayang nag-aalaga sa ina niya. Habang binabagtas niya ang gilid ng bahay sa gitna ng malakas na ulan at dilim, may narinig siyang mahinang ungol.

“Uuu… uuu…”

Tunog ito ng taong nahihirapan. O baka aso?

Sinundan niya ang tunog. Nanggagaling ito sa likod ng malaking generator, sa tabi ng kulungan ng kanilang German Shepherd na si “Buster.”

Nang itutok ni Ricky ang flashlight ng kanyang cellphone, parang tumigil ang pagtibok ng puso niya. Nabitawan niya ang payong na hawak niya.

Sa isang masikip na espasyo sa pagitan ng pader at ng dog house, may nakalatag na isang basang-basang karton. At sa ibabaw ng karton, nakahiga ang isang matandang babae. Payat na payat. Ang suot ay punit-punit na duster. Ang buhok ay puting-puti at buhol-buhol. Nanginginig ito sa ginaw dahil nababasa ng talsik ng ulan. Ang paa nito ay may kadena na nakakabit sa poste ng kulungan ng aso.

Sa tabi ng matanda, may isang plastik na mangkok. Ang laman? Tira-tirang buto ng manok at kaning-baboy na pinapakain din sa aso.

“Mama?!” sigaw ni Ricky. Ang boses niya ay basag at puno ng takot.

Dahan-dahang iminulat ng matanda ang kanyang mga mata. Lubog na ang mga ito. Puno ng sugat at pasa ang kanyang mga braso. Nang makita niya si Ricky, umungol ito at umiyak nang walang boses.

“R-Ric… Ric…”

Hindi makapaniwala si Ricky. Ang nanay niya! Ang babaeng nagpakahirap para sa kanya! Ang babaeng nasa pictures na ipinapadala ni Stella na mukhang donya, ay narito sa putikan, ginagawang aso!

Mabilis na kinalagan ni Ricky ang kadena. Binuhat niya ang ina. Ang gaan-gaan nito. Parang buto’t balat na lang. “Diyos ko, Ma! Anong ginawa nila sa’yo?!” hagulgol ni Ricky.

Sa tindi ng galit na naramdaman ni Ricky, hindi niya inalintana ang bigat ng ina. Pumasok siya sa back door ng mansyon. Basang-basa siya, puno ng putik, at karga ang inang halos agaw-buhay na.

Dire-diretso siyang pumasok sa sala kung saan nagkakasiyahan ang lahat.

“STELLA!!!”

Ang sigaw ni Ricky ay mas malakas pa sa kulog. Natahimik ang musika. Napatigil ang tawanan. Lahat ng bisita ay napalingon.

Nakita nila si Ricky. Basang-basa. Nanlilisik ang mga mata. At sa kanyang mga bisig ay ang matandang babae na mukhang bangkay na.

Namutla si Stella. Nabitawan niya ang mikropono. “R-Ricky?! Honey?! B-Bakit… bakit nandito ka?”

“Bakit ako nandito?!” sigaw ni Ricky. “Para makita ang kababuyan niyo! Ito ba?! Ito ba ang sinasabi mong ‘Donya’ ang buhay ni Mama?! Ito ba ang pinupuntahan ng 500 thousand na padala ko buwan-buwan?!”

Ibinaba ni Ricky si Nanay Cely sa mamahaling sofa. Nagtakip ng ilong ang mga “sosyal” na bisita ni Stella dahil sa amoy ng matanda.

“Huwag kayong magtakip ng ilong!” bulyaw ni Ricky sa mga bisita. “Ang baho ng nanay ko ay amoy ng pagpapabaya ng asawa ko! Kayo! Kayong lahat na lumalamon ng lechon dito! Alam niyo ba na ang may-ari ng pamamahay na ito ay nasa labas, kumakain ng kaning-baboy?!”

Lumapit si Stella, nanginginig. “Hon, let me explain… Si Mama kasi… ano… nagwawala siya sa kwarto… sinasaktan niya ang sarili niya… kaya nilabas namin para safety…”

“Safety?!” sampal ang inabot ni Stella. Isang malakas na sampal mula kay Ricky. “Kadenahan sa ulanan?! Pakainin ng basura?! Safety ‘yun?! Huwag mo akong gawing tanga, Stella! Nakita ko ang mga pasa niya! Nakita ko ang kapayatan niya!”

Tumingin si Ricky sa mga anak niya na nakaupo sa gilid, hawak ang mga bagong iPad. “At kayo? Nakita niyo ang Lola niyo sa labas, wala kayong ginawa?”

Yumuko ang mga bata. “Sabi po kasi ni Mama… baliw daw si Lola… at mabaho…”

Napahawak si Ricky sa ulo niya. Ang pamilyang binuo niya ay mga halimaw. Ang perang ipinadala niya ay ginamit sa luho, party, at pagpapaganda, habang ang ina niya ay unti-unting pinapatay.

“Wala kayong mga puso,” bulong ni Ricky.

Kinuha ni Ricky ang kanyang telepono. Tinawagan niya ang kanyang chief of security na nasa labas. “Pumasok kayo lahat. Ngayon din.”

Naglabasan ang sampung bodyguard na armado. Natakot ang mga bisita.

“Paalisin ang lahat ng bisita!” utos ni Ricky. “At ikaw, Stella… at ang pamilya mo na nakikitira dito…”

Tinitigan ni Ricky si Stella. Ang pagmamahal na nararamdaman niya noon ay naging abo na.

“Layuan niyo ako. Lumayas kayo sa pamamahay ko. Ngayon din.”

“Ricky! Asawa mo ako! Bahay natin ‘to!” iyak ni Stella.

“Bahay KO ‘to,” madiing sabi ni Ricky. “Binili ko ‘to para kay Mama. At dahil halos patayin mo siya, wala kang karapatang tumapak dito. Aalis kayo na walang dalang kahit ano. Ang mga alahas, ang mga sasakyan, ang mga cards… iwan niyo lahat ‘yan. Dahil galing ‘yan sa pera na dapat ay para sa Nanay ko.”

“Saan kami pupulutin? Bumabagyo!”

“Wala akong pakialam. Noong nasa bagyo ang Nanay ko, naawa ba kayo?”

Kinaladkad ng mga guard si Stella at ang mga kamag-anak nito palabas ng mansyon. Sa gitna ng ulan, naranasan nila ang lamig na dinanas ni Nanay Cely. Wala silang nadala kundi ang mga suot nilang damit.

Isinugod ni Ricky ang ina sa pinakamagandang ospital. Halos maubos ang dugo ni Ricky sa kaka-donate para lang maisalba ang ina. Sa awa ng Diyos, at sa galing ng mga espesyalista, naka-survive si Nanay Cely.

Nang magkamalay ang matanda, ang una niyang hinanap ay si Ricky.

“Anak… nandito ka na…” bulong niya.

“Oo, ‘Nay. Hinding-hindi na kita iiwan.”

Nalaman ni Ricky sa imbestigasyon na ang mga litratong ipinapadala ni Stella ay luma na o di kaya ay edited. Ang pera ay winaldas ni Stella sa casino at sa lalaki.

Dahil sa nangyari, sinampahan ni Ricky si Stella ng kasong Serious Illegal Detention at Attempted Parricide. Nakulong si Stella. Ang mga anak naman ni Ricky ay isinailalim sa counseling at dahan-dahang tinuruan ng tamang asal at pagmamahal sa lola.

Si Ricky ay hindi na bumalik sa Europe. Ginamit niya ang yaman niya para magtayo ng negosyo sa Pilipinas at personal na alagaan ang ina. Ipinatayo niya ng sariling wing sa bahay si Nanay Cely, kumpleto sa nurse at kagamitan, pero siya pa rin mismo ang nagpapakain at nagpapaligo dito.

Napatunayan ni Ricky na ang yaman ay walang kwenta kung ang kapalit nito ay ang buhay ng taong nagbigay sa’yo ng buhay. Ang ulan na naging saksi sa kalupitan ay siya ring naging saksi sa paghuhugas ng mga kasalanan at bagong simula.

At si Nanay Cely? Sa huling mga taon ng buhay niya, naramdaman niya ang tunay na pagmamahal—hindi sa pamamagitan ng padala, kundi sa pamamagitan ng presensya ng kanyang anak.

Kayo mga ka-Sawi, anong gagawin niyo kung madatnan niyong ginaganito ang magulang niyo ng asawa niyo? Mapapatawad niyo ba o palalayasin niyo rin? Mag-comment sa ibaba at i-share ang kwentong ito para magsilbing babala sa lahat ng may mga magulang na iniiwan sa iba! 👇👇👇