Sa isang liblib na barangay sa gilid ng kagubatan, sanay na ang mga residente sa amoy ng mga hayop na namamatay sa paligid—lalo na tuwing tag-init kung kailan mabilis mangamoy ang mga ito. Kaya nang may sumingaw na mabahong amoy sa hangin isang hapon, inisip ng lahat na isa na namang patay na hayop ang natagpuan sa kakahuyan. Ngunit hindi nila alam na sa pagkakataong iyon, isang nakakatindig-balahibong katotohanan ang naghihintay.

Nagsimula ang lahat nang mapansin ng ilang bata ang kakaibang amoy habang naglalaro malapit sa sapa. “May patay na aso siguro,” sabi ng isa. Ngunit habang tumatagal, mas lalo itong kumakapal at nagiging mas matapang. Sinabihan nila ang kanilang mga magulang, at agad naman itong pinuntahan ng ilang lalaki sa barangay para siguraduhin na walang delikadong hayop na naaagnas malapit sa mga bahay.

Habang papalapit sila sa pinagmumulan ng amoy, napansin nilang kakaiba ang pakiramdam. Masakit sa ilong, masangsang, at hindi kaagad maipaliwanag. Sa dami ng mga taon nilang nakatira doon, sanay na sila sa amoy ng patay na baboy-ramo o kalabaw, pero may kung anong hindi tugma sa amoy na iyon. Mas malalim, mas malagkit sa hangin, at tila ba may kahalong hindi maipintang takot.

Nang marating nila ang isang kumpol ng puno, napansin nila ang isang tambak ng dahon, parang minadaling itinabon. Isa sa mga lalaki ang gumamit ng kahoy para usisain ito. Pag-angat niya, doon na nagtutulakan ang lahat para umatras. Halos sabay-sabay silang napasigaw. Hindi iyon hayop. Isa iyong katawan ng tao—halos hindi na makilala, naaagnas, at halatang matagal nang nakalagak doon.

Agad silang tumakbo paalis para tumawag ng mga opisyal. Nang dumating ang mga pulis, sinigurado nilang walang gagalaw sa lugar. Ang mga tao, nakatayo lamang sa malayo, nanginginig sa kaba at hindi makapaniwalang ang inaakalang patay na hayop ay isa palang biktima ng napakasamang krimen.

Sa imbestigasyon, napag-alaman na lalaki ang biktima, nasa edad tatlumpu hanggang apatnapu, at may mga sugat sa katawan na tila hindi aksidente ang pinagmulan. May bakas ng sapilitang pagtataboy at posibleng pananakit bago siya pinatay. Mas lalo pang lumala ang tensyon sa barangay nang malaman na wala ni isang ulat ng nawawalang tao sa lugar. Ibig sabihin, maaaring galing ito sa ibang bayan—o posibleng dinala doon nang patay na.

Dinala ang katawan sa morgue para sa mas detalyadong pagsusuri. Samantala, ang mga pulis ay naglibot sa lugar at nagtatanong-tanong. May nakakita raw ng isang pick-up na dumaan sa kagubatan isang gabi, walang plaka, at mabilis ang andar. Ngunit hindi matukoy kung sino ang sakay at kung ano ang dala nito.

Habang lumalalim ang imbestigasyon, mas dumadami ang tanong. Sino ang lalaking iyon? Sino ang nagdala sa kanya sa kagubatan? Bakit kailangan siyang itapon doon na parang hayop? At bakit walang naghahanap sa kanya?

Sa gitna ng kaguluhan, takot, at spekulasyon, nagtipon ang mga residente sa barangay hall. Marami ang natatakot na baka may gumagalang kriminal sa paligid. Ang iba naman ay nagdududa kung may kalaban bang nais lamang magtago ng ebidensya. Wala mang malinaw na sagot sa simula, malinaw na isang bagay ang naiwan sa isip ng lahat: kung hindi dahil sa matapang na batang nag-report ng amoy, baka mas tumagal pa bago matuklasan ang katawan.

Habang patuloy na inilalapit ng mga pulis ang mga ebidensya, mas lumilinaw ang posibleng motibo. Ayon sa forensic report, matagal nang patay ang lalaki. Base sa ilang senyales, posible raw na biktima ito ng alitan—o mas malala pa, isang tao na sinadyang patahimikin. Ang kaso ay lumaki at iniakyat sa provincial investigation team, dahil posibleng may koneksyon ito sa mga insidente ng pagkawala ng ilang tao sa kalapit-bayan.

Ilang linggo ang lumipas, unti-unting nakilala ang biktima dahil sa isang tattoo na nahanap sa balat nito. Isa itong lalaking dati nang nasangkot sa maliitang negosyo at may nakaalitang grupo. Nang malaman ito ng pamilya, agad silang nakipag-ugnayan sa pulisya. Umiiyak ang kapatid habang paulit-ulit na sinasabing sana’y mas maaga nilang hinanap ang kanyang kapatid. Sa huli, kinumpirma ng forensic team na ang bangkay ay tumutugma sa nawawala nilang kaanak.

Sa pagbabalik-tanaw ng mga tao sa barangay, nanatili ang pagkabigla sa pangyayaring ito. Isang araw lamang, simple ang buhay nila—tahimik, normal, walang iniisip kundi ang mga pangkaraniwang problema. Ngunit dahil sa isang amoy na akala nila’y mula sa patay na hayop, nabunyag ang isang nakakikilabot na sikreto.

Ang buong komunidad ay nagkaroon ng mas malalim na kamalayan sa seguridad at kahalagahan ng pagbabantay. Sa bawat sulok ng barangay, ang mensahe ay malinaw: ang mga palatandaan, kahit gaano kaliit, ay hindi dapat ipagsawalang-bahala.

Ang natagpuang bangkay ay hindi lamang krimen; isa itong paalala na sa gitna ng katahimikan, may mga kwentong hindi dapat manatiling nakatago. At minsan, nagsisimula ang lahat sa isang amoy na akala mo’y simpleng patay na hayop.